×
Suudi Arabistan dışından gelen bir hacı, Zilhicce\’nin 13. günü ikindi saat 16.00\’da memleketine dönecektir. Bu hacı Zilhicce\’nin 12. günü taşları attıktan sonra Mina’dan ayrılmadı ve 13. günün gecesini de Mina’da geçirdi. Bu hacının sabahleyin cemreleri taşlayıp sonra yola çıkması câiz midir? Bilindiği üzere taşlamayı zevâlden sonraya bıraksa uçağı kaçıracak ve bunun sonucu büyük bir zorlukla karşılaşacaktır. Eğer cevap câiz değildir ise, zevâlden önce cemreleri taşlamayı câiz gören başka bir görüş yok mudur? Bizi bu konuda aydınlatır mısınız? Bizden ve müslümanlardan yana Allah sizi iyilikle mükâfatlandırsın.

    Teşrik günlerinde zevâlden önce cemreleri taşlamanın hükmü

    ] Türkçe – Turkish – تركي [

    Muhammed b. Salih el-Useymîn

    Terceme : Muhammed Şahin

    Tetkik : Ali Rıza Şahin

    2012 - 1433

    حكم رمي الجمار قبل الزوال في أيام التشريق

    « باللغة التركية »

    محمد بن صالح العثيمين

    ترجمة: محمد مسلم شاهين

    مراجعة: علي رضا شاهين

    2012 - 1433

    Soru:

    Suudi Arabistan dışından gelen bir hacı, Zilhicce'nin 13. günü ikindi saat 16.00'da memleke-tine dönecektir. Bu hacı Zilhicce'nin 12. günü taşları attıktan sonra Mina’dan ayrılmadı ve 13. günün gecesini de Mina’da geçirdi. Bu hacının sabahleyin cemreleri taşlayıp sonra yola çıkması câiz midir? Bilindiği üzere taşlamayı zevâlden sonraya bıraksa uçağı kaçıracak ve bunun sonucu büyük bir zorlukla karşılaşacaktır. Eğer cevap câiz değildir ise, zevâlden önce cemreleri taşlamayı câiz gören başka bir görüş yok mudur? Bizi bu konuda aydınlatır mısınız?

    Bizden ve müslümanlardan yana Allah sizi iyilikle mükâfatlandırsın.

    Cevap:

    Bu kimsenin zevâlden önce cemreleri taşlaması câiz değildir. Fakat biz zarûretten dolayı bu kimseden cemreleri taşlama yükümlülüğünü bu durumda düşüre-biliriz ve ona şöyle deriz:

    -Senin Mina veya Mekke’de fidye olarak bir kurban kesmen veya senin adına bunu kesecek birine vekâlet vermen ve onun bu kurbanın etini fakirlere dağıtması gerekir. Böylelikle Vedâ tavafını yaptıktan sonra yola çıkabilirsin.

    "Eğer cevap câiz değildir ise, zevâlden önce cemreleri taşlamayı câiz gören başka bir görüş yok mudur?" sözünüze gelince buna şöyle cevap veririz:

    -Evet, zevâlden önce cemreleri taşlamayı câiz gören bir görüş vardır.Fakat bu görüş sahih değildir. Doğrusu bayramdan sonraki günlerde zevâlden önce cemreleri taşlamak câiz değildir. Çünkü Peygamber -sallallahu aleyhi ve sellem- şöyle buyurmuştur:

    (( خذوا عني مناسككم.)) [ رواه البخاري ومسلم ]

    "Hacla ilgili amellerinizi benden alın (öğrenin)."[1]

    Peygamber -sallallahu aleyhi ve sellem- bu günlerde (Teşrik günlerinde) sadece zevâlden sonra cemreleri taşlamıştır.

    Eğer bir kimse, "Peygamber -sallallahu aleyhi ve sellem-’in zevâlden sonra cemreleri taşlaması sadece bir fiilden ibârettir ve Peygamber -sallallahu aleyhi ve sellem-’in bir fiili tek başına vâciplik ifâde etmez" derse, ona şöyle cevap veririz:

    -Evet,bunun sadece bir fiil olduğu ve tek başına bir fiilin vâcipliğe delâlet etmeyeceği doğrudur. Peygamber -sallallahu aleyhi ve sellem-'in cemreleri zevâlden sonra taşlaması, sadece bir fiildir. Peygamber -sallallahu aleyhi ve sellem- taşlamanın zevâlden sonra yapılmasını emretmemiş, zevâlden önce de yapılmasını yasaklamamıştır. Bir fiilin tek başına vâciplik ifâde etmemesi, vâcipliğin ancak o fiilin emredilmesi veya terkinin yasaklanmasıyla olur.

    Fakat biz deriz ki: Bu fiil, karîne ile vâciplik ifâde eder. Rasûlullah -sallallahu aleyhi ve sellem-’in cemreleri taşlamayı zevâl vaktine kadar ertelemesi, bunun vâcip olduğuna delâlet eden bir karinedir. Zirâ zevâlden önce cemreleri taşlama câiz olsaydı, Peygamber -sallallahu aleyhi ve sellem- bunu yapardı. Çünkü kullar için bu daha kolaydır. Peygamber -sallallahu aleyhi ve sellem- iki şey arasında serbest bırakıldığı zaman günah olmadığı müddetçe bunlar-dan en kolay olanını tercih ederdi. Burada kolay olanı tercih etmemesi -ki kolay olan burada zevâlden önce cemreleri taşlamaktır- bunun günah olduğunun delîlidir.

    Bu filin vâciplik ifâde etmesinin ikinci karinesi ise, Rasûlullah -sallallahu aleyhi ve sellem-’in bunu zevâlden hemen sonra ve öğle namazını kılmadan taşalrı atmasıdır.Sanki taşı hemen atmak için zevâli sabırsızlıkla beklemektedir.Oysa namazı ilk vaktinde kılmak daha faziletli olmasına rağmen öğle namazını bile ertelemiştir. Bütün bunlar zevâlden sonra cemreleri taşlamak içindir.

    & & & & & &

    [1] Buhârî; Kitabu'l-İlm, Binek veya benzeri şeyin üzerinde dururken fetvâ verme bâbı"; hadis no: 83. Müslim; Kitabu'l-Hac, "Kurbanı kesmeden önce tıraş olan kimse bâbı"; hadis no: 1306.