Ramazan hilâlinin görülmesi farklı olursa insanlar oruca nasıl başlamalıdır?

Ramazan hilâlinin görülmesi farklı olursa insanlar oruca nasıl başlamalıdır?

﴿ كيف يصوم الناس إذا اختلفت المطالع؟ ﴾

] Türkçe – Turkish – تركي [

Abdulaziz b. Abdullah b. Baz

Terceme : Muhammed Şahin

Tetkik : Ali Rıza Şahin

2010 - 1431

﴿ كيف يصوم الناس إذا اختلفت المطالع؟ ﴾

« باللغة التركية »

عبد العزيز بن عبد الله بن باز

ترجمة: محمد مسلم شاهين

مراجعة: علي رضا شاهين

2010 - 1431

Soru:

Ramazan hilâlinin görülmesi ülkelere göre farklı olursa, insanlar oruca nasıl başlamalıdır? Amerika ve Avustralya gibi uzak ülkelerde yaşayanlar, hilâli göremedikleri için Suudi Arabistan’da yaşayanların hilâli görmeleriyle birlikte oruç tutmaları gerekir mi?

Cevap:

Ramazan hilâlinin görülmesi ülkelere göre farklı olursa, hilâli görmeye itimat edilmeli ve hilâlin görülmesinin farklı olmasına itibar edilmemelidir. Çünkü Peygamber -sallallahu aleyhi ve sellem- hilâlin görünmesine itimat edilmesini emretmiş ve bu konuda detaylı bir açıklama yapmamıştır.

Nitekim Peygamber -sallallahu aleyhi ve sellem-’den sahih olarak bildirilen bir hadiste kendisi şöyle buyurmuştur:

(( صُومُوا لِرُؤْيَتِهِ وَأَفْطِرُوا لِرُؤْيَتِهِ، فَإِنْ غُمَّ عَلَيْكُمْ فَأَكْمِلُوا الْعِدَّةَ ثَلاَثِينَ.)) [ متفق عليه ]

"(Ramazan ayının) hilâlini gördüğünüzde oruç tutun. (Şevvâl ayının) hilâlini gördüğünüzde de bayram edin. Eğer hava size kapalı olursa, (oruca başlamak için Şaban ayını ve bayram etmek için ise Ramazan ayını) otuz güne tamamlayın."[1]

Başka bir rivâyette ise şöyle buyurmuştur:

(( لاَ تَصُومُوا حَتىَّ تَرَوُا الْهِلاَلَ أَوْ تُكْمِلُوا الْعِدَّةَ، وَلاَ تُفْطِرُوا حَتىَّ تَرَوُا الْهِلاَلَ أَوْ تُكْمِلُوا الْعِدَّةَ.)) [ متفق عليه ]

"(Ramazan ayının) hilâlini görmedikçe veya (Şaban ayını) otuza tamamlamadıkça oruca başlamayın. (Şevvâl ayının) hilâlini görmedikçe veya (Ramazan ayını) otuza tamamlamadıkça bayram etmeyin."[2]

Bu anlamda daha birçok hadis vardır.

Peygamber -sallallahu aleyhi ve sellem-, hilâlin değişik yerlerde görülmesini bildiği halde buna işâret etmemiştir. Bir grup âlim, eğer hilâl farklı yerlerde görülürse, her ülke halkının hilâli gördüklerinde oruca başlamaları gerektiğini söylemişlerdir. Bu konuda İbn-i Abbas’ın -Allah ondan ve babasından râzı olsun- kendisi Medine’de olduğu halde Şam halkının hilâli görmesine itibar etmediğini delil olarak göstermektedirler.

Nitekim Şam halkı, Muâviye’nin -Allah ondan râzı olsun- hilâfeti zamanında Cuma gecesi hilâli görmüş ve oruca başlamışlar, Medine halkı ise ancak Cumartesi gecesi hilâli görmüşlerdi. Kureyb, İbn-i Abbas’a Şam halkının hilâli gördüklerini ve oruca başladıklarını haber verince, İbn-i Abbas -Allah ondan ve babasından râzı olsun- şöyle demiştir:

"Biz, Cumartesi gecesi hilâli gördük.Bu sebeple biz, hilâli görünceye ya da (Şaban ayını) otuz güne tamamlayıncaya kadar oruç tutmaya devam edeceğiz"

Demiş ve Peygamber -sallallahu aleyhi ve sellem-’in şu sözünü delil göstermiştir:

(( صُومُوا لِرُؤْيَتِهِ وَأَفْطِرُوا لِرُؤْيَتِهِ، فَإِنْ غُمَّ عَلَيْكُمْ فَأَكْمِلُوا الْعِدَّةَ ثَلاَثِينَ.)) [ متفق عليه ]

"(Ramazan ayının) hilâlini gördüğünüzde oruç tutun. (Şevvâl ayının) hilâlini gördüğünüzde de bayram edin. Eğer hava size kapalı olursa, (oruca başlamak için Şaban ayını ve bayram etmek için ise Ramazan ayını) otuz güne tamamlayın."[3]

İbn-i Abbas’ın bu sözü kuvvetli bir delildir. Bu konudaki delillerin arasını bulmak için, Suudi Arabistan Büyük Âlimler Kurulu üyeleri de bu görüştedirler.

Başarı Allah'tandır.

& & & & & &