Những Ý Nghĩa Của Eid (Đại Lễ)

Những Ý Nghĩa Của Eid (Đại Lễ)

] Tiếng Việt – Vietnamese – فيتنامية [

Muhammad Bin Ibrahim Al-Hamd

Dịch thuật: Abu Zaytune Usman Ibrahim

Kiểm duyệt: Abu Hisaan Ibnu Ysa

2013 - 1434

من معاني العيد

« باللغة الفيتنامية »

محمد بن إبراهيم الحمد

ترجمة: أبو زيتون عثمان إبراهيم

مراجعة: أبو حسان محمد زين بن عيسى

2013 - 1434

ﭑ ﭒ ﭓ ﭔ

Nhân Danh Allah

Đấng Rất Mực Độ Lượng

Đấng Rất Mực Khoan Dung

الحَمْدُ لِلهِ الَّذِيْ أَكْمَلَ لَنَا الدِّيْنَ، وَأَتَمَّ عَلَيْنَا النِّعْمَةَ، وَرَضِيَ لَنَا الْإِسْلَامَ دِيْناً، وَالصَّلَاةُ وَالسَّلَامُ عَلىَ النِّعْمَةِ المُسدَاةِ، وَالرَّحْمَةِ المُهدَاةِ نَبِيِّنَا مُحَمَّدٍ بن عبد الله، وَعَلىَ آلِهِ وَصَحْبِهِ وَمَنْ وَالَاهُ، أَمَّا بَعْدُ:

Mọi lời ca ngợi và tán dương kính dâng lên Allah, Đấng đã hoàn thiện tôn giáo cho chúng ta, hoàn tất ân huệ cho chúng ta và hài lòng Islam làm tôn giáo cho chúng ta. Cầu xin bằng an và phúc lành cho vị ân phúc, vị hướng dẫn nhân từ, Nabi của chúng ta, Muhammad bin Abdullah, và cho gia quyến của Người, các vị bạn đạo của Người cùng tất cả những ai theo Người.

Quả thật, Eid (đại lễ) là một biểu hiệu trong các biểu hiệu của tôn giáo, là một nghi thức trong các nghi thức trang trọng và thiêng liêng chứa đựng một nghi lễ trọng đại, một ý nghĩa cao đẹp, và những bí mật tuyệt vời mà những cộng đồng khác không biết trong các ngày lễ của họ.

Eid (Đại lễ) về ý nghĩa tôn giáo là sự tạ ơn dành cho Allah sau khi đã hoàn tất việc thờ phượng. Người có đức tin không phải chỉ biết tạ ơn qua lời nói là đủ mà sự tạ ơn còn phải được thắp sáng bởi niềm vui, sự hài lòng và tâm hồn thanh thản. Niềm vui và hạnh phúc phải được thể hiện như một sự công bố và loan báo để những con tim của những người có đức tin cùng nhau hòa hợp trong không khí hân hoan, một cơ hội để khoảng cách giữa những người nghèo và những người giàu xích lại gần nhau hơn trong niềm phấn khởi.

Eid về ý nghĩa nhân đạo là ngày để hội ngộ giữa những thế lực giàu có và những mảnh đời nghèo khó trong sự thương yêu, nhân từ và bình đẳng theo lời mặc khải của Thượng Đế trên trời cao với nội dung: bố thí, hành thiện, và biểu hiện lòng hảo tâm.

Eid là cơ hội để người giàu nghỉ ngơi và quên đi sự lo toan, tính toán đến tiền bạc, của cải, để có một khoảnh khắc cho họ nhìn xuống và nghỉ tới những người thấp hèn hơn họ, để họ đồng cảm đến những hoàn cảnh khó khăn, những mảnh đời thua kém họ trong sự nghèo khổ từ những người anh em đồng đạo của họ đang sống cùng với họ trên trái đất này, và để họ thể hiện tấm lòng nhân ái của họ bôi xóa đi những điều xấu của một năm trôi qua bằng một ngày hành thiện.

Eid là cơ hội để những con người nghèo khổ, những mảnh đời bất hạnh quên đi những nhọc nhằn, những khó khăn, những gian lao bươn chải trong cuộc sống để đón nhận niềm vui, đón nhận sự giúp đỡ, đùm bọc và sự chia sẻ của những anh em đồng đạo may mắn hơn, và Eid là khoảnh khắc để họ đặt niềm hy vọng tốt đẹp cho những ngày mai tươi sáng ở phía trước.

Eid về ý nghĩa tâm sinh lý là một lúc để tinh thần được giải lao, làm cho thân xác được nghỉ ngơi an nhàn, mở cửa cho lòng ham muốn được khuây khoả.

Eid về ý nghĩa thời gian là một khoảnh khắc để quên đi mọi chuyện buồn phiền, để vơi đi mọi gánh nặng và để giải lao lấy lại sức lực cho cuộc sống tiếp theo.

Eid về ý nghĩa xã hội nhân văn là ngày để các trẻ con vui chơi an lành trong niềm phấn khởi, ngày để những người nghèo cảm thấy yêu đời và lạc quan hơn, ngày của tình yêu và sự đoàn kết trong sự ngoan đạo, ngày của những người Muslim thăm viếng nhau và biểu hiện tấm lòng vị tha và xí xóa những lỗi lầm cho nhau, ngày của những người bạn củng cố lại tình bạn và xích lại gần nhau hơn, ngày của những tâm hồn xa cách đoàn tụ với nhau, và là ngày cho những gia đình, cha mẹ con cái, bà con ruột thịt sum vầy và đoàn tụ bên nhau.

Và trong tất cả những điều trên là một sự làm mới lại sự kết nối và mối quan hệ xã hội để cho nó ngày càng trở nên yêu thương hơn, hữu nghị hơn, tin tưởng nhau hơn và đoàn kết nhau hơn, trong đó, trái tim con người sẽ trở nên yêu đời, tinh thần của họ sẽ vui tươi và thể xác của họ được nghỉ ngơi và yên bình.

Eid mang ý nghĩa xã hội khác nữa, đó là một sự nhắc nhở đến cộng đồng xã hội về một nghĩa vụ đối với những người yếu đuối và bất lực, để niềm vui được trọn vẹn đến với mọi nhà, phúc lành được trọn vẹn đến với mọi gia đình.

Với ý nghĩa xã hội này, hệ thống giáo luật Islam đã qui định Sadaqah (bố thí) Alfitri vào ngày đại lễ Eid Fitri để mọi người thể hiện tấm lòng nhân ái chung tay làm từ thiện. Do đó, khi ánh mặt trời của ngày Eid ló dạng thì những nụ cười đã tràn đầy trên những đôi môi hạnh phúc, những niềm vui đã chan chứa trong tim của mỗi người.

Trong ngày Eid, những người bất hạnh sẽ có được những cảm giác hạnh phúc, những mảnh đời ngột ngạt trong cuộc sống chật hẹp khốn khó sẽ được hít thở trong bầu không khí mùa xuân thoáng đãng, những người nghèo đói sẽ nếm được một bữa ăn no lòng và ấm bụng, và những người giàu có sẽ phấn khởi vui tươi vì được chia sẻ những điều tốt lành.

Trong ngày Eid, những linh hồn không tốt đẹp được dẫn đến những điều phúc lành và thiện tốt, giúp nó hướng đến Ihsan (sự đức hạnh và ngoan đạo ở cấp độ cao nhất).

Trong Eid, có những quy định đè nén những ham muốn của bản thân, phía sau những quy định đó là quy định nuôi dưỡng tâm trí, bên dưới chúng là những bí mật làm thanh sạch bản thân, trước mặt chúng là những ký ức làm nên nền tảng của điều chân thiện và phúc lành, và ẩn bên trong chúng là biểu hiện những thực tế, là sự cân bằng giữa các thành phần cũng như các hạng người khác nhau, là mục đích chính trực trong việc giữ gìn và duy trì sự đoàn kết cũng như cải thiện và điều chỉnh; và trong Eid, là các bài học cao quý và thiết thực về sự hy sinh, tấm lòng vị tha và tình yêu thương.

Trong Eid sẽ cho thấy sự thành tâm hiện diện trong tất cả, mọi người sẽ chân thành biếu tặng nhau những món quà đầy tình yêu thương và hữu nghị, và Eid giống như linh hồn của một đại gia đình bao trùm cả cộng đồng và tập thể.

Eid mở rộng tinh thần láng giềng, nó hình thành một đại cường quốc như thể tất cả mọi người đều cùng là những công dân của một xứ sở, một đất nước duy nhất, trong đó, tình anh em hữu nghị được thể hiện một cách thiết thực.

Eid tạo ra một không khí vui chơi lành mạnh theo bản chất yêu thích niềm vui và sự phấn khởi tự nhiên của con người, và nó làm nổi bật những cảm xúc cũng như những xu hướng thực tế của con người.

Eid (đại lễ) trong Islam yên bình và nghiêm trang, tôn vinh Đấng Duy Nhất, Tối Cao và Oai Nghiêm, tránh xa những điều hủy diệt cũng như những điều khiến sa vào Hỏa Ngục.

Eid là ngôi vườn của những điều phúc lành, là cơ hội cho sự phấn đấu nỗ lực thể hiện tấm lòng và đức hạnh.

Một trong những điều nói lên sự thiêng liêng và trọng đại của Eid là Islam đã gắn liền hai ngày Eid lớn với hai biểu hiệu thiêng liêng của tâm linh và xã hội, hai biểu hiệu của phúc lành, tốt đẹp, đức hạnh và thương xót, có ảnh hưởng sâu sắc đến giáo dục cá nhân và tập thể, điều mà cộng đồng cần phải có mới đạt được sự tồn tại tốt đẹp và ý nghĩa.

Hai biểu hiệu thiêng liêng đó chính là tháng Ramadan ân phúc và mùa hành hương Hajj thiêng liêng. Eid Al-Fitri (đại lễ xả chay) đến vào cuối tháng nhịn chay Ramadan và nó như một lời tạ ơn cho việc hoàn tất bổn phận nhịn chay, còn Eid Al-Adhha (đại lễ giết tế) diễn ra trong những ngày hành hương Hajj (vào ngày mồng mười tháng Zhul-Hajj tức tháng 12 theo niên lịch Hijri của Islam).

Hai cái Eid này được Thượng Đế gắn kết với hai biểu hiệu trọng đại của tôn giáo, cho nên, đó là hai đại lễ của tôn giáo được qui định những nghi thức Sunnah (khuyến khích), trong đó, một số nghi thức được khuyến khích này thực chất mang tính đời sống trần tục chẳng hạn như làm đẹp, trang hoàng, chưng diện, sức nước hoa, vui vầy sum họp gia đình, đón mừng và tiếp đãi khách viếng, sự hân hoan, hào phóng và lựa chọn các món ngon, ..., và được thể hiện lòng ham muốn của bản thân miễn sao không vượt đến mức hoang phí, thái quá và những điều bị chê trách. Tất cả những điều mang tính chất đời thường này đều nằm trong sự tuân lệnh nếu như được định tâm một cách tốt đẹp và ngoan đạo. Bởi lẽ, một trong những cái đẹp và ân phúc của Islam là những việc làm được phép trong đời thường hằng ngày sẽ mang lại ân phước nếu như chúng được thực hiện bởi sự định tâm vì Allah, như Nabi Muhammad e có nói:

« حَتَّى اللُّقْمَةَ تَرْفَعُهَا إِلَى فِى امْرَأَتِكَ » رواه البخاري ومسلم.

“Ngay cả việc ngươi đút một miếng thức ăn vào miệng người vợ của ngươi cũng là một điều được ban ân phước." (Albukhari, Muslim).

Tất cả hai đại lễ về ý nghĩa Islam đều là sự tốt đẹp, thiêng liêng, hoàn mỹ, hàn gắn mối quan hệ, kết nối các con tim, sự an bình và thanh thản, loại bỏ những buồn phiền, xua tan những hiềm khích, mang lại không khí mùa xuân tươi đẹp.

Niềm vui trong ngày Eid không phải chỉ ở việc nó bắt đầu từ lúc mặt trời mọc và kết thúc khi mặt trời lặn khuất, mà niềm vui là ở các việc làm thiện tốt và ngoan đạo được diễn ra trong ngày hôm đó.

Đây là một số ý nghĩa của Eid chúng ta thông hiểu được từ tôn giáo Islam, những ý nghĩa và giá trị này là những ý nghĩa và giá trị được những người Muslim chân thật xác thực và khẳng định.

Vậy, chúng ta ngày hôm nay đã biến đi đâu với những ngày đại lễ này? Đâu rồi những ngày đại lễ của chúng ta? Chúng ta có gặt hái được từ những ý nghĩa và giá trị này không? Và đâu là những âm hưởng của sự thờ phượng trong các ngày đại lễ của chúng ta?

Quả thật, cảm thấy thật đáng tiếc cho một số người Muslim đã xem các ngày đại lễ như là những món đồ trang hoàng cho tôn giáo, họ suy diễn không đúng về các ý nghĩa của chúng, họ không cho rằng chúng là dòng suối tinh thần mang lại niềm vui đến với các linh hồn, cho nên họ trở nên lạnh nhạt, hời hợt, hững hờ và thờ ơ với các ngày đại lễ.

Trong khi đó, nghĩa vụ của chúng ta đối với ngày đại lễ là chúng ta nên vui mừng và hân hoan, nên chúc tụng lẫn nhau điều tốt lành, xua tan đi chuyện phiền muộn, biếu tặng quà cáp cho nhau để gắn kết tình hữu nghị. Còn trách nhiệm và nghĩa vụ đối với những anh em đồng đạo bị hành hạ và áp bức ở phía Đông hay ở phía Tây thì chúng ta phải quan tâm và đau buồn cho hoàn cảnh của họ, chúng ta phải chung tay hỗ trợ và cứu giúp họ theo khả năng có thể của chúng ta. Một xã hội có ý thức hạnh phúc là xã hội biết nâng cao phẩm chất đạo đức trong ngày đại lễ, biết mở rộng tấm lòng nhân đạo đến với mọi nơi khác xa xôi. Và điều này sẽ xuất hiện trong ngày đại lễ khi chúng ta có sự thương xót và tương trợ lẫn nhau, có như vậy, trong ngày đại lễ, các trái tim mới có tình yêu, đức hạnh, lòng thương xót và bao dung.

Việc chia sẻ sự đau buồn cho những người anh em đồng đạo ở các nơi khác không bắt buộc phải rơi nước mắt, mặc áo tang giống như những người bị mất người thân yêu, và cũng không phải nhịn ăn nhịn uống giống như những người nhịn chay.

Chúng ta phải thể hiện khí thế các ngày đãi lễ của chúng ta, nhưng phải biết cân bằng trong niềm vui và bất hành của cộng đồng, có nghĩa là không phải chỉ biết đón mừng ngày đại lễ mà không nghĩ gì đến các anh em đồng đạo đang đối mặt với biến cố và tai ách. Chúng ta sẽ thể hiện tình yêu thương và lòng thương xót bằng cách chi dùng tài sản và của cải để giúp đỡ họ những thứ cần thiết; chúng ta sẽ cảm nhận tình nghĩa anh em đồng đạo một cách mãnh liệt trong những ngày đại lễ, chúng ta sẽ nhắc về sự thống khổ và nguy hiểm của anh em đồng đạo đang hiên ngang chiến đấu để gìn giữ con đường chính nghĩa của Allah, chúng ta sẽ khích lệ họ, chúng ta sẽ cầu nguyện cho họ. Đây là sự đau buồn hữu ích vì nó được dịch thành hành động thực tế.

Hỡi người Muslim hân hoan và hạnh phúc với ngày đại lễ! Không nghi ngờ gì nữa rằng bạn đang chuẩn bị hoặc đã chuẩn bị để đón ngày đại lễ, dù bạn đã lớn tuổi hay còn trẻ, và cũng không nghi ngờ gì nữa rằng bạn đã lựa chọn một bộ đồ thích hợp, những thức ăn phù hợp cho ngày đại lễ, bên cạnh sự chuẩn bị đó bạn còn có thêm tấm lòng biết ơn Allah, điều đó làm cho một ngày của bạn được rạng ngời với ánh hào quan của niềm vui; và sự chuẩn bị của bạn đích thực là điều cao quý ở nơi Allah, và là điều xứng đáng và vinh hạnh trước anh em đồng đạo cũng như là một tấm gương cao đẹp.

Chẳng phải sự chuẩn bị của bạn cũng đã làm giảm những khó khăn của những người xung quanh bạn, những người túng thiếu khi bạn biếu tặng thức ăn, thức uống, quần áo cho những người thân thuộc, những người hàng xóm láng giềng; bạn đã đáp ứng một ít nhu cầu cần thiết của họ và bạn đã góp phần gieo niềm vui trong trái tim của họ.

Và nếu như bạn không thể chuẩn bị được cho họ vật chất nhưng tối thiểu nhất bạn cũng đã chuẩn bị cho họ những lời nói tốt đẹp và an lành, những nụ cười thân thiện và vui tươi, đó cũng là nguồn động viên tinh thần đầy giá trị nhân văn.

Bạn hãy nhớ, vào buổi sớm mai của ngày đại lễ, bạn hôn cha mẹ, thể hiện tình yêu thương với vợ (chồng) của bạn, vui vẻ sum vầy cùng với con cái, anh em và những người thân yêu bên chiếc bàn đầy thức ăn, thức uống tốt lành thật ấm cúng; và bạn hãy nhớ, cũng trong buối sớm mai đó, có những đứa trẻ mồ côi không cha không mẹ, những người phụ nữ góa mất đi nụ cười yêu thương của chồng, những người cha, những người mẹ không có con cái, những anh em đồng đạo nghèo khổ đói rách, ...

Bạn hãy nhớ, vào ngày đại lễ, trong khi bạn đang ở nơi mát mẻ và tiện nghi với ngôi nhà rộng lớn cao sang trên những chiếc giường thật thoái mái dễ chịu, thì bạn cũng hãy nhớ, đâu đó xung quanh bạn, những người anh em đồng đạo của bạn đang ở trong cảnh “màn trời chiếu đất" với cái bụng đói khát, cở thể không một tấm chăn đắp ...

Do đó, bạn hãy nghĩ đến họ, hãy giúp đỡ họ, hãy tìm cách lấp đầy những nhu cầu của họ, và khi bạn nghĩ đến họ, giúp đỡ họ và tìm cách lấp đầy những nhu cầu của họ là thật ra bạn đã nghĩ, giúp đỡ và tìm cách lấp đầy nhu cầu cho chính bản thân bạn. Allah, Đấng Tối Cao phán:

﴿ وَٱلۡمُؤۡمِنُونَ وَٱلۡمُؤۡمِنَٰتُ بَعۡضُهُمۡ أَوۡلِيَآءُ بَعۡضٖۚ ﴾ [سورة التوبة: 71]

{Và những người có đức tin nam và nữ, là đồng minh bảo vệ lẫn nhau.} (Chương 9 – Attawbah, câu 71).

﴿ وَمَا تُنفِقُواْ مِنۡ خَيۡرٖ فَلِأَنفُسِكُمۡۚ ﴾ [سورة البقرة: 272]

{Và những gì mà các ngươi chi dùng cho điều thiện tốt là thật ra các ngươi đang chi dùng cho chính bản thân các ngươi mà thôi.} (Chương 2 – Albaqarah, câu 272).

﴿ مَّنۡ عَمِلَ صَٰلِحٗا فَلِنَفۡسِهِۦۖ ﴾ [سورة فصلت: 46]

{Ai làm điều thiện tốt thì được lợi cho bản thân mình} (Chương 41 – Fussilat, câu 46).

Và Nabi Muhammad e đã có những lời di huấn:

« مَنْ نَفَّسَ عَنْ مُؤْمِنٍ كُرْبَةً مِنْ كُرَبِ الدُّنْيَا نَفَّسَ اللهُ عَنْهُ كُرْبَةً مِنْ كُرَبِ يَوْمِ الْقِيَامَةِ ... وَ اللهُ فِى عَوْنِ الْعَبْدِ مَا كَانَ الْعَبْدُ فِى عَوْنِ أَخِيهِ » رواه البخاري.

“Ai giúp người có đức tin xua tan một sự khổ nạn nào trên thế gian thì Allah sẽ xua tan khổ nạn cho y ở Ngày Phán Xét, ..., và Allah luôn giúp đỡ và phù hộ cho người bề tôi nào luôn biết giúp đỡ người anh em đồng đạo của y." (Albukhari).

« مَنْ لَمْ يَهْتَمُّ بِأُمُوْرٍالْمُسْلِمِيْنَ فَلَيْس مِنْهُمْ. » جامع الأحاديث.

“Ai không quan tâm đến vụ việc và vấn đề của những người có đức tin thì y không thuộc về họ." (Jamia Al-Ahadith).

« مَثَلُ الْمُؤْمِنِينَ فِى تَوَادِّهِمْ وَتَرَاحُمِهِمْ وَتَعَاطُفِهِمْ مَثَلُ الْجَسَدِ إِذَا اشْتَكَى مِنْهُ عُضْوٌ تَدَاعَى لَهُ سَائِرُ الْجَسَدِ بِالسَّهَرِ وَالْحُمَّى » رواه مسلم.

“Hình ảnh của những người có đức tin trong sự yêu thương, nghĩa tình và quan tâm đến nhau giống như hình ảnh của một cơ thể khi có một bộ phận nào đó bị đau thì các bộ phận còn lại của cơ thể sẽ trở nên nóng lạnh và cảm sốt." (Muslim).

بَارَكَ اللهُ لِلْمُسْلِمِيْنَ عِيْدَهُم، وَمَكِّنْ لَهُمْ دِيْنَهُمْ الَّذِيْ اِرءتَضَى لَهُمْ، وَصَلَّى اللهُ وَسَلَّمَ عَلىَ نَبِيِّنَا مُحَمْدٍ وَعَلىَ آلِهِ وَصَحْبِهِ وَسَلَّمَ.

Cầu xin Allah ban phúc lành cho những người Muslim qua các ngày lễ của họ, xin Ngài làm cho họ vững chắc và kiên định trong tôn giáo của họ, và xin Ngài hài lòng về họ; và cầu xin Allah ban bằng an và phúc lành cho Nabi của chúng ta, Muhammad, và cho gia quyến của Người, các bạn đạo của Người!!!.