Giải Đáp Về Ân Phước Nhịn Chay Ngày A’-shuro

Giải Đáp Ân Phước Nhịn Chay Ngày A-shu-ro

}فضل صيام يوم عاشوراء{

[Tiếng Việt – Vietnamese – فيتنامي]

Shaikh Ibn Qoiyim, Shaikh Abdul Aziz bin Baz, Shaikh Muhammad Al-Uthaimeen và Shaikh Soleh bin Al-Fawzaan cùng với lời giải đáp câu hỏi của Shaikh Muhammad Soleh Al-Munjid

Dịch Thuật: Abu Hisaan Ibnu Ysa

2009 - 1430

}فضل صيام يوم عاشوراء{

((باللغة الفيتنامية))

الشيخ ابن قيم والشيخ عبد العزيز بن باز والشيخ محمد العثيمين والشيخ صالح الفوزان مع الفتاوى للشيخ محمد صالح المنجد

ترجمة: محمد زين بن عيسى

2009 - 1430

ijk

عَنْ ابْنِ عَبَّاسٍ t قَالَ: لَمَّا قَدِمَ النَّبِيُّ e الْمَدِينَةَ وَجَدَ الْيَهُودَ يَصُومُونَ عَاشُورَاءَ فَسُئِلُوا عَنْ ذَلِكَ، فَقَالُوا: هَذَا الْيَوْمُ الَّذِي أَظْفَرَ اللَّهُ فِيهِ مُوسَى وَبَنِي إِسْرَائِيلَ عَلَى فِرْعَوْنَ وَنَحْنُ نَصُومُهُ تَعْظِيمًا لَهُ. فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ e: ((نَحْنُ أَوْلَى بِمُوسَى مِنْكُمْ)) ثُمَّ أَمَرَ بِصَوْمِهِ. رواه البخاري

Ông Ibnu Abbaas t kể: khi Nabi e đến Madinah nhận thấy người Do Thái giáo nhịn chay ngày Ashuro nên hỏi họ lý do, họ nói: đây là ngày mà Allah cứu vớt Musa và con cháu Isro-il thoát khỏi tay Firaun nên chúng tôi nhịn chay tôn trọng ngày vĩ đại đó. Nabi e nói: "Chúng tôi xứng đáng hơn quí vị về việc tạ ơn Allah đã cứu vớt Musa." Rồi Người ra lệnh mọi người nhịn chay vào ngày đó. Hadith do Al-Bukhory ghi lại.

عَنْ أَبِى قَتَادَةَ tسُئِلَ النَّبِيُّ e عَنْ صِيَامِ عَاشُورَاءَ، فَقَال: ((إِنِيِّ أَحْتَسِبُ عَلَى اللَّهِ أَنْ يُكَفِّرَ السَّنَةَ الَّتِي قَبْلَهُ)) رواه مسلم.

Ông Abu Qotadah kể: có người hỏi Nabi e về sự nhịn chay vào ngày A-shu-ro, Nabi e đáp: "Quả thật, Ta ước tính rằng được Allah xóa sạch tội của năm trước." Hadith do Muslim ghi lại.

قَالَ e: ((أَفْضَلُ الصِّيَامِ بَعْدَ شَهْرِ رَمَضَانَ صِيَامُ شَهْرِ اللهِ الْمُحَّرَمِ)) رواه مسلم 1163.

Nabi e nói: "Sự nhịn chay tốt nhất sau tháng Romadon là sự nhịn chay vào tháng của Allah tháng Al-Muharram." Hadith do Muslim ghi lại số 1163.

Nhịn chay vào ngày này có ba cách:

1- Cách tốt nhất: nhịn ba ngày: một ngày trước ngày A-shu-ro, ngày A-shu-ro và ngày sau đó.

2- Cách kế tiếp: nhịn ngày mồng chín và ngày A-shu-ro.

3- Cách kế tiếp: chỉ nhịn ngày A-shu-ro.

Trích từ Zad Al-Maad của Shaikh Ibn Qaiyim Al-Jawzy.

* Ích lợi nhịn chay vào ngày này.

1- Nhịn chay vào ngày A-shu-ro là điều Sunnah khuyến khích nên nhịn đồng thời bắt chước theo Nabi e.

2- Vào ngày này Nabi e cùng tất cả các bằng hữu của Người đã nhịn và trước đó Nabi Musa u cũng đã nhịn với lòng tạ ơn Allah.

3- Vào ngày này có ân phước rất vĩ đại và được tôn trọng từ rất xưa.

4- Khuyến khích nên nhịn trước ngày A-shu-ro một ngày cùng với ngày A-shu-ro hoặc ngày sau đó, để khẳng định rằng chúng ta làm khác với người Do Thái giáo qua mệnh lệnh của Nabi e.

5- Nếu tính sai ngày rồi nhịn trước đó một ngày và sau đó một ngày thì cũng không có vấn đề gì.Y vẫn được ân phước trọng hậu.

6- Cố gắng hết sức để được nhịn ngày A-shu-ro là điều không bắt buộc bởi vì nhịn vào ngày đó là khuyến khích chứ không bắt buộc.

7- Niên lịch được tính để nhịn là theo niên lịch Islam chứ không phải theo dương lịch. Vì Nabi e đã báo cho biết rằng vào ngày mồng 10 tháng giêng Allah đã tiêu dịch Firaun và bè lũ của hắn đồng thời Ngài cứu trợ Nabi Musa u và bằng hữu của Người.

8- Vào ngày này chỉ khuyên khích nhịn chay mà thôi còn những việc làm khác những điều Bidah làm sai trái với đường lối của Nabi e.

Đấy là sự ưu đãi trọng hậu mà Allah ban cho chúng ta vì chỉ cần nhịn chay một ngày mà lại được xóa tội cả một năm – ở Allah sự ưu đãi rất trọng hậu – vì thế hãy tranh thủ lên nào các anh em để được hưởng sự ưu đãi trọng hậu đó, rồi bắt đầu một năm mới của bạn bằng sự ngoan đạo và phấn đấu làm những điều tốt đẹp bởi vì những điều tốt đẹp xóa đi những điều xấu trước nó.

Trích lời của Shaikh Abdul Aziz bin Baz trong quyển Al-Fatawa Al-Islamiyah, của Shaikh Muhammad Al-Uthaimin trong quyển Al-Diya Al-Lame' và của Shaikh Soleh Al-Fawzaan trong quyển Al-Khutap Al-Mimbariyah.

* Ý nghĩa của sự nhịn chay này là tạ ơn Allah đã cứu Nabi Musa u và bằng hữu của Người tránh khỏi Firaun và bè lũ của hắn và ngày đó là ngày mồng 10 tháng giêng theo niên lịch Islam.

Giải đáp những thắc mắc liên quan đến ngày A-shu-ro do Shaikh Muhammad Soleh Al-Munjid phúc đáp

Hỏi: Tôi biết được ân phước về sự nhịn chay ngày A'-shu-ro là xóa bỏ đi tội lỗi của năm qua nhưng chúng tôi ở đây chỉ sử dụng dương lịch nên không biết trước được ngày nào là ngày A'-shu-ro cho đến sáng ngày hôm đó mới biết, lúc đó tôi chưa ăn uống gì cả và định tâm nhịn chay ngay, vậy sự nhịn chay đó của tôi có đúng không và tôi có được hưởng ân phước là được xóa đi tội lỗi của năm qua không ?

Đáp: Alhamdulillah, tạ ơn Allah đã ban cho bạn luôn cố gắng tranh thủ làm thêm những điều tự nguyện và tuân phục Allah, cầu xin Allah ban cho tất cả chúng ta luôn làm được những việc như vậy.

Còn câu hỏi của bạn được trả lời như sau:

- Ai định tâm nhịn chay vào ban đêm (tức trước khi binh minh của ngày định nhịn xuất hiện) là việc làm được truyền lại chính xác từ Nabi e.

- Còn ai định tâm nhịn chay khuyến khích vào ban ngày trong khi y chưa sử dụng những điều làm hư nhịn chay từ sau bình minh lên thì sự nhịn chay đó đúng như được thể hiện qua Hadith sau:

عَنْ عَائِشَةَ t أَنَّ النَّبِيَّ e دَخَلَ ذَاتَ يَوْمِ عَلَى أَهْلِهِ فَقَالَ: ((هَلْ عِنْدَكُمْ مِنْ شَيْءٍ - أَيْ مِنَ الطَّعَامِ - ؟)) قَالُوا: لاَ، قَالَ: ((فَإِنِّي إِذَنْ صَائِمٌ)) مسلم (170، 1154).

Bà A'-y-shah t kể: quả thật, trong một ngày nọ Nabi e bước vào nhà của Mình rồi hỏi: "Trong nhà có gì để ăn không ?" mọi người đáp: thưa không. Nabi e nói: "Vậy thì Ta nhịn chay." Hadith do Muslim ghi lại (170, 1154).

Qua đó cho thấy rằng được phép định tâm nhịn chay khuyến khích vào ban ngày của hôm đó, trái ngược với nhịn chay bắt buộc là phải định tâm vào ban đêm trước ngày nhịn vì Hadith sau:

قَالَ e: ((مَنْ لَمْ يُبَيِّتْ الصِّيَامَ قَبْلَ الْفَجْرِ فَلاَ صِيَامَ لَهُ)) أبو داود (2454) الترمذي (726) وصححه الألباني في صحيح الجامع (6535).

Nabi e nói: "Ai không định tâm nhịn chay trước khi bình minh lên thì sự nhịn chay đó vô hiệu." (tức nhịn chay bắt buộc) Hadith do Abu Dawud (2454), Al-Tirmizy (726) ghi lại và được Shaikh Al-Albany xác thực trong Soheh Al-Jamé (6535).

Shaikh Al-Uthaimeen nói: trong vấn đề này các Ulama có hai ý kiến:

- Thứ nhất: người định tâm nhịn chay vào ban ngày thì được hưởng ân phước trọn cả ngày, bởi vì sự nhịn chay là nhịn cả ngày.

- Thứ hai: người đó chỉ được ân phước từ khi định tâm cho đến chiều mà thôi, tức nếu định tâm sau khi mặt trời đứng bóng thì ân phước chỉ được nữa ngày, câu nói này là thiết thực nhất vì Nabi e đã nói:

قَالَ سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ ﷺ‬ يَقُولُ: ((إِنَّمَا الأَعْمَالُ بِالنِّيَّاتِ وَإِنَّمَا لِكُلِّ امْرِئٍ مَا نَوَى)) متفق عليه.

"Quả thật, mọi việc làm bắt đầu bằng sự định tâm và mỗi việc làm của con người được tính toán bằng sự định tâm của y." Hadith do Al-Bukhory và Muslim ghi lại.

Và người này chỉ định tâm lúc nữa ngày mà thôi nên chỉ được hưởng ân phước từ khi y định tâm không thể thêm được.

Dựa vào ý kiến thứ hai nếu nhịn chay vào các ngày như thứ hai, thứ năm, những ngày Al-Beedh (tức ngày 13, 14, 15 theo lịch Islam) hoặc nhịn chay ba ngày trong tháng, nếu định tâm ngay lúc giữa ngày thì ngày nhịn chay đó vô hiệu không được phần thưởng gì cả. (Trích từ quyển Al-Sharh Al-Mumté q 6/Tr 373).

Theo giáo lý ai định tâm nhịn chay A-shu-ro trể từ sau bình mình xuất hiện (tức đã đến giờ dâng lễ Solah Fajr) sẽ không được phần phước của ngày A-shu-ro đó là xóa tội của năm vừa qua, bởi vì y không nhịn chay trọn ngày A-shu-ro mà chỉ nhịn một phần trong ngày mà thôi, sự định tâm đó không bắt đầu ngay từ đầu.

Nhưng y sẽ được hưởng phần phước là được nhịn vào tháng Al-Muharram (tháng giêng theo lịch Islam), sự nhịn chay của ngày hôm đó tốt thứ hai sau sự nhịn chay trong tháng Romadon. (như được nói trong Soheeh Muslim Hadith số 1163).

Trong những lý do quan trọng làm cho bạn cũng như những người khác không biết được ngày A-shu-ro hay những ngày Al-Beedh là ngày nào cho đến khi rơi vào ngày hôm đó như bạn đã kể: bạn chỉ sử dụng dương lịch mà thôi. Với sự quên lãng đó e cũng là điều tốt mà Allah muốn nhắc nhở bạn cũng như bao người khác rằng từ nay hãy áp dụng niên lịch Hijry của Islam đi, đây là niên lịch được Allah cho phép và Ngài đã hài lòng về niên lịch này. Một khi áp dụng niên lịch này sẽ làm cho chúng ta luôn nhớ những ngày tháng trọng đại của Islam đồng thời làm khác với nhóm người kinh sách (người Do Thái giáo và Thiên Chúa giáo) mà Allah đã ra lệnh cố ý làm khác họ, đặc biệt niên lịch này cũng chính là niên lịch mà những vị Nabi trước đã sử dụng kể cả nhóm người Do Thái giáo cũng sử dụng niên lịch này để biết được ngày nào là ngày A-shu-ro vì đây là ngày mà Allah đã cứu Nabi Musa u thoát khỏi kẻ thù chứ họ không áp dụng theo dương lịch để tính toán ngày này. (Trích từ Al-Sharh Al-Mumté q 6/tr 471).

E rằng Allah đã làm cho bạn cũng như những người cùng chung ý tưởng giống bạn không biết chắc chắn ngày A-shu-ro là ngày nào để cảm nhận được sự xơ sót của bản thân từ đó thúc đẩy bạn cố gắng chú tâm hơn thật nhiều nhằm có được nhiều ân phước thêm nữa, và những ai làm thường xuyên làm nhiều việc thiện chắc chắn sẽ tốt hơn những người chỉ làm cố định một việc thiện nào đó, cứ như thế sẽ làm cho con người dễ bị nhàm chán.

Cầu xin Allah ban nhiều ân phước, bỏng lộc cho chúng ta và ban cho chúng ta luôn ca tụng và tạ ơn Ngài.

Hỏi: Làm thế nào để nhịn chay được ngày A-shu-ro? Cho đến bây giờ chúng tôi không biết được khi nào sẽ bắt đầu tháng Al-Muharram lại càng không biết được tháng Zul Hijjah (tức tháng 12 theo niên lịch Islam) là 29 ngày hay 30 ngày, thế thì làm sao tính được mà nhịn chay cho đúng ngày ?

Đáp: Alhamdulillah, tạ ơn Allah. Nếu chúng ta không biết được tháng Zul Hijjah là tháng đủ 30 ngày hay tháng thiếu 29 ngày cũng không một ai báo cho biết đã thấy được mặt trăng của tháng Al-Muharram hay chưa, khi đó chúng ta cứ việc tính theo nguyên thủy là tháng có 30 ngày, cứ cho rằng tháng Zul Hijjah là 30 ngày rồi sau đó tính tới cho đến ngày A-shu-ro tức ngày mồng 10 tháng Al-Muharram (tháng giêng theo lịch Islam).

Nếu muốn nhịn chay ngày A-shu-ro được chắc chắn thì làm như sau: nhịn chay hai ngày liên tiếp dù tháng Zul Hijjah là 29 ngày hay 30 ngày cũng vậy, một là đã nhịn vào ngày mồng 9 và 10 hoặc đã nhịn vào ngày mồng 10 và 11, cả hai điều tốt đẹp. Còn nếu muốn chắc chắn hơn nữa thì hãy nhịn vào hai ngày đã kể trên và nhịn thêm một ngày trước hai ngày đó, khi đó có hai trường hợp một là nhịn được ngày mồng 9, 10 và 11 hoặc đã nhịn được ngày mồng 8, 9 và mồng 10, cả hai trường hợp đều nhịn được ngày mồng 9 và mồng 10.

Nếu có trường hợp: vì công việc và hoàn cảnh nên tôi chỉ nhịn chay được một ngày duy nhất mà thôi vậy nhịn ngày nào tốt nhất ?

Câu trả lời là hãy tính rằng tháng Zul Hijjah là 30 ngày rồi tính tới ngày mồng 10 rồi nhịn chay vào ngày đó.

Với câu trả lời này tôi đã hỏi thầy của tôi là Shaikh Abdul Aziz bin Abdullah bin Baz trả lời tôi như vậy.

Nếu được tin tức tháng Al-Muharram đã bắt đầu do một người đáng tin cậy báo tin đã nhìn thấy được mặt trăng của tháng Al-Muharram thì bắt đầu tính từ đó rồi nhịn chay vì Hadith:

قَالَ e: ((أَفْضَلُ الصِّيَامِ بَعْدَ شَهْرِ رَمَضَانَ صِيَامُ شَهْرِ اللهِ الْمُحَّرَمِ)) رواه مسلم 1163.

Nabi e nói: "Sự nhịn chay tốt nhất sau tháng Romadon là sự nhịn chay vào tháng của Allah tháng Al-Muharram." Hadith do Muslim ghi lại số 1163.

Hỏi: Tôi phải nhịn chay bù tháng Romadon nhưng lại muốn nhịn chay ngày A-shu-ro, vậy tôi có được phép nhịn chay A-shu-ro trước nhịn chay bù không, nếu tôi định tâm nhịn chay bù vào ngày A-shu-ro và ngày 11 thì tôi có được ân phước của ngày A-shu-ro không ?

Đáp: Alhamdulillah, tạ ơn Allah.

Thứ nhất: không được phép nhịn chay tự nguyện trong khi chưa nhịn chay bù tháng Romadon, bắt buộc phải nhịn chay bù tháng Romadon trước sau đó mới nhịn chay tự nguyện.

Thứ hai: Khi nhịn chay ngày A-shu-ro và ngày 11 với định tâm nhịn bù tháng Romadon với điều này được phép vì Nabi e đã nói:

قَالَ سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ ﷺ‬ يَقُولُ: ((إِنَّمَا الأَعْمَالُ بِالنِّيَّاتِ وَإِنَّمَا لِكُلِّ امْرِئٍ مَا نَوَى)) متفق عليه.

"Quả thật, mọi việc làm bắt đầu bằng sự định tâm và mỗi việc làm của con người được tính toán bằng sự định tâm của y." Hadith do Al-Bukhory và Muslim ghi lại.

(trích từ Fatawa Al-Lajnah Al-Da-i-mah (Hội đồng thường trực) q11/tr 401)

"Và hy vọng rằng bạn được cả hai ân phước, ân phước nhịn chay bù Romadon và của ngày hôm đó." (trích từ Fatawa Manar Al-Islam của Shaikh Muhammad bin Uthaimeen q2/tr 358).

Hỏi: Tôi có được phép chỉ nhịn chay vào ngày A-shu-ro mà không cần phải nhịn chay vào mồng 9 trước nó hoặc ngày 11 sau nó hay không ?

Đáp: Shaikh Al-Islam Ibnu Taimiyah nói: "Nhịn chay ngày A-shu-ro xóa đi tội của năm cũ, đối với ai chỉ nhịn chay ngày A-shu-ro không vấn đề gì." (trích từ Al-Fatawa Al-Kubro q5).

Trong quyển Tuhfah Al-Muhtaaj của Ibnu Hajar Al-Haitamy ghi: "Và không có vấn đề gì nếu chỉ nhịn chay vào ngày A-shu-ro." (trích q3 chương sự nhịn chay tự nguyện).

Với câu hỏi này Al-Lajnah Al-Da-i-mah (Hội đồng thường trực) trả lời như sau: "Được phép chỉ nhịn chay vào ngày A-shu-ro mà thôi, nhưng tốt nhất là nhịn thêm một ngày trước đó và một ngày sau đó, với điều này là Sunnah xác thực được truyền lại từ Nabi e như được nói qua Hadith:

قَالَ e: ((لَئِنْ بَقَيْتُ إِلَى قَابِلِ لأَصُوْمَنَّ التَّاسِعَ)) رواه مسلم (1134).

Nabi e nói: "Nếu Ta còn sống đến sang năm chắc chắn là Ta nhịn chay vào ngày mồng chín." Hadith do Muslim ghi lại số 1134.

Ông Ibnu Abbaas t nói: "Tức nhịn chung với ngày A-shu-ro."

Trích từ Hội đồng thường trực nghiên cứu và hỏi đáp kiến thức Islam.

Hỏi: Tôi muốn nhịn A-shu-ro trong năm nay, và có một số người nói với tôi rằng theo Sunnah là nhịn chay trước ngày A-shu-ro một ngày tức ngày mồng chính. Vậy theo Sunnah Nabi e có hướng dẫn như vậy không ?

Đáp: Alhamdulillah, tạ ơn Allah.

عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَبَّاسٍ t قَالَ: حِينَ صَامَ رَسُولُ اللَّهِ e يَوْمَ عَاشُورَاءَ وَأَمَرَ بِصِيَامِهِ قَالُوا يَا رَسُولَ اللَّهِ! إِنَّهُ يَوْمٌ تُعَظِّمُهُ الْيَهُودُ وَالنَّصَارَى. فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ e: ((فَإِذَا كَانَ الْعَامُ الْمُقْبِلُ إِنْ شَاءَ اللَّهُ صُمْنَا الْيَوْمَ التَّاسِعَ)) قَالَ: فَلَمْ يَأْتِ الْعَامُ الْمُقْبِلُ حَتَّى تُوُفِّيَ رَسُولُ اللَّهِ e. رواه مسلم 1916

Ông Abdullah bin Abbaas t kể: Khi Nabi e nhịn chay ngày A-shu-ro và ra lệnh mọi người nhịn theo ngày hôm đó, mọi người nói: thưa Rosul của Allah! Quả thật, đấy là ngày mà người Do Thái giáo và Thiên Chúa giáo rất tôn trọng. Nabi e nói: "Nhất định năm tới chúng ta sẽ nhịn chay thêm ngày mồng chín, Insha Allah." Ông Abdullah t kể tiếp: nhưng chưa kịp đến năm mới thì Nabi e đã quá cố. Hadith do Muslim ghi lại số 1916.

Imam Al-Shafi-y và bạn bè của ông cùng với Imam Ahmad, Ishaaq và những người khác nói: "Khuyến khích nhịn chay vào cả hai ngày ngày mồng chín và ngày mồng mười A-shu-ro, vì Nabi e đã nhịn chay vào ngày mồng mười A-shu-ro và đã định tâm nhịn chay ngày mồng chín."

Dựa vào những gì ở trên thì nhịn chay ngày A-shu-ro có cấp bậc thấp nhất là chỉ nhịn một ngày A-shu-ro, cao hơn nữa là nhịn thêm ngày mồng chín và cứ nếu nhịn chay thật nhiều trong tháng Al-Muharram thì sự nhịn chay đó tốt đẹp hơn và hoàn hảo hơn.

Nếu nói: nhịn chay ngày mồng chín và mồng mười A-shu-ro mang ý nghĩa gì ?

Imam Al-Nawawy nói: Những học giả Ulama trong nhóm bạn bè của tôi và những người khác nói về ý nghĩa của sự nhịn chay A-shu-ro như sau:

Thứ nhất: cố ý làm khác với việc làm của nhóm Do Thái giáo trong khi họ chỉ nhịn chay ngày A-shu-ro như đã được nhắc trong Hadith của Abdullah bin Abbaas t ở trên.

Thứ hai: liên kết nhịn chay ngày A-shu-ro cùng với ngày khác, giống như đã bị cấm chỉ nhịn chay vào ngày thứ sáu duy nhất.

Thứ ba: ngừa khỏi phải sợ rằng tháng vừa rồi là tháng đủ hay tháng thiếu, nếu có thực sự tính sai thì ngày mồng chín sẽ trở thành ngày mồng mười A-shu-ro. Đến đây là hết lời của Imam Al-Nawawy.

Ý nghĩa quan trọng nhất trong ba ý nghĩa nói trên là cố ý làm khác với nhóm Do Thái giáo. Qua đó, Shaikh Al-Islam Ibnu Taimiyah nói: "Nabi e đã cấm làm giống theo thị dân Kinh Sách (người Do Thái giáo và Thiên Chúa giáo) như đã được nhắc rất nhiều qua các Hadith... tiêu biểu như trong vấn đề A-shu-ro:

قَالَ e: ((لَئِنْ عِشْتُ إلَى قَابِلٍ لأَصُومَنَّ التَّاسِعَ)). الفتاوى الكبرى ج6

Nabi e nói: "Nếu Ta còn sống đến năm tới là chắc chắn Ta sẽ nhịn chay thêm ngày mồng chín." Trích từ Al-Fatawa Al-Kubro q6.

Ông Ibnu Hajar giải thích thêm về Hadith "Nếu Ta còn sống đến năm tới là chắc chắn Ta sẽ nhịn chay thêm ngày mồng chín." "Nabi e đã dự định nhịn chay vào ngày mồng chín không phải mang ý nghĩa chỉ nhịn chay ngày mồng chín không mà ngược lại người nhịn thêm ngày mồng chín với ý định phòng ngừa sai lệch trong tính lịch hoặc cố ý làm khác với nhóm Do Thái giáo và Thiên Chúa giáo. Câu nói này là thiết thực nhất như được rút ra từ các đường truyền của Muslim." Trích từ Fath Al-Bary q4/tr 245.

Do Abu Hisaan Ibnu Ysa dịch thuật từ trang web hỏi và đáp về Islam http://www.islam-qa.com