×
پژوهشی است مستدل و مبسوط در چهار جلد در اثبات حقانیت خلافت ابوبکر و عمر و عثمان و بیان فضایل و مکارم اخلاقی آنان. نویسنده در آغاز کتاب با اشاره به تحرکات و سم‌پاشی‌های روحانیون شیعه در مورد عقاید و افکار اهل سنت، به ویژه در زمینه خلفای اربعه، هدف از نگارش این اثر را تنویر افکار و بیان حقایق دینی و تاریخی می‌داند و معتقد است تا این مسئله حل نشود، سایر امور دینی نیز معطل و بلاتکلیف خواهند بود. وی بحث را با خلافت عامّه و تعاریف و مفاهیم آن آغاز و سپس خلافتِ خاصّه و ویژگی‌ها و احکام آن را بیان می‌کند. در ادامه به تفسیر آیاتی می‌پردازد که برخلافت خلفا دلالت دارند و پس از آن، شروط مورد نیاز برای احراز این منصب را با استفاده از آیات قرآن کریم و احادیث نبوی شرح می‌دهد. بیانِ فتنه‌هایی که پیامبر اکرم وقوع آنها را پیش‌بینی کرده بودند موضوع فصل بعدی کتاب است. جلد دوم کتاب، با عمومات قرآن، و تعریضاتی آغاز می‌شود که بر صفاتِ خلافت خاصه و فضایل و سوابق خلفا دلالت دارند؛ همچنین، آیاتی که سبب نزول آنها خلفاء بودند شرح و تفسیر می‌شوند. در ادامه، دلایل عقلی متعددی را عرضه می‌کند که خلافت خلفاء را عقلاً و منطقاً اثبات می‌کنند و در فصل بعد، فضل و برتری شیخین (ابوبکر و عمر) را بر دیگر اصحاب پیامبر با ذکر ادلة عقلی و نقلی نشان می‌دهد. در جلد سوم کتاب، ابتدا حکایت هایی در باره زندگی خلفا و بزرگ‌منشی‌های آنان نقل شده و آنگاه، روایت‌های تاریخی را در کتاب‌های گوناگون در باره آنان ذکر می‌کند. آغاز جلد چهارم، شرح مقامات و حالات عرفانی عمر بن خطاب است ونقل‌هایی که از وی در کتاب‌های صوفیه آمده است. سپس به جملات گفتار و خطبه‌های نقل‌شده از خلیفه دوم پرداخته و دیدگاه‌های او را در مورد مسایل گوناگون دیتی و اخلاقی بیان می‌کند. نویسنده در فصل بعد، به سعی و جهد عمر در نقل روایات از حضرت رسول اشاره کرده و سپس حالات معنوی و عرفانی او را در موقعیت‌های مختلف بازگو می‌کند. دیگر موضوعات این جلد عبارت‌اند از: اخلاص در عمل در زندگی عمر، تلاش برای تربیت مؤمنین به شیوة پیامبر و مداومت وی بر علم‌آموزی و دانش‌اندوزی.