×
پرسیارێكه له‌ لایه‌ن ده‌سته‌ی به‌شی زمانی كوردی له‌ ماڵپه‌ری ئیسلام هاوس وه‌ڵام دراوه‌ته‌وه‌ : ئایا ئه‌و كه‌سه‌ی كه‌ خوێن ده‌به‌خشێت به‌ نه‌خۆشێك، پاش ئه‌وه‌ی خوێنه‌كه‌ی به‌خشی خزموكه‌سوكاری نه‌خۆشه‌كه‌، یان نه‌خۆشخانه‌كه‌ دیاریه‌كیان دا به‌و كه‌سه‌ی كه‌ خوێنه‌كه‌ی به‌خشیوه‌، ئایا وه‌رگرتنی ئه‌و دیاریه‌ حه‌رامه‌ یان حه‌ڵاڵه‌ ؟ خوای گه‌وره‌ پاداشتی خێرتان بداته‌وه‌ .

    حوكمی وه‌رگرتنی دیاری له‌ به‌رامبه‌ر به‌خشینی خوێندا

    ] kurdish – كوردی – كردي [

    ده‌سته‌ی به‌شی زمانی كوردی له‌ ماڵپه‌ڕی ئیسلام هاوس

    پێداچونه‌وه‌ی: پشتیوان سابیر عه‌زیز

    2015 - 1436

    حكم أخذ الهدية مقابل التبرع بالدم

    « باللغة الكردية »

    فريق القسم الكردي في موقع دار الإسلام

    مراجعة: بشتيوان صابر عزيز

    2015 - 1436

    حوكمی وه‌رگرتنی دیاری له‌ به‌رامبه‌ر به‌خشینی خوێندا

    ئه‌م پرسیاره‌ ئاڕاسته‌ی ماڵپه‌ڕی ئیسلام هاوس كراوه‌ :

    پرسیار : ئایا ئه‌و كه‌سه‌ی كه‌ خوێن ده‌به‌خشێت به‌ نه‌خۆشێك، پاش ئه‌وه‌ی خوێنه‌كه‌ی به‌خشی خزموكه‌سوكاری نه‌خۆشه‌كه‌، یان نه‌خۆشخانه‌كه‌ دیاریه‌كیان دا به‌و كه‌سه‌ی كه‌ خوێنه‌كه‌ی به‌خشیوه‌، ئایا وه‌رگرتنی ئه‌و دیاریه‌ حه‌رامه‌ یان حه‌ڵاڵه‌ ؟ خوای گه‌وره‌ پاداشتی خێرتان بداته‌وه‌ .

    وه‌ڵام : سوپاس وستایش بۆ خوای گه‌وره‌ ومیهره‌بان ودروود وصه‌ڵات وسه‌لام له‌سه‌ر پێشه‌وای مرۆڤایه‌تی محمدی پێغه‌مبه‌ری ئیسلام و ئال وبه‌یت و هاوه‌ڵ وشوێنكه‌وتوانی هه‌تا هه‌تایه‌ .

    سه‌ره‌تا ده‌بێت بزانین له‌ شه‌ریعه‌تی ئیسلامدا كڕین وفرۆشتن به‌خوێنه‌وه‌ دروست نیه‌، به‌هیچ شێوه‌یه‌ك دروست نییه‌ مامه‌ڵه‌ی پێوه‌ بكریت، وبه‌ڵگه‌ش له‌سه‌ر ئه‌مه‌ مه‌سئه‌له‌یه‌ ئه‌و فه‌رمووده‌یه‌ كه‌ ئیمامی بوخاری ڕیوایه‌تی كردووه‌ : نهی رسول الله ( صلی الله علیه وسلم ) عن ثمن الدم ....، واتا : پێغه‌مبه‌ری خوا- درودی خوای له‌سه‌ر بێت – ڕیگری كردووه‌ له‌ پاره‌ وه‌رگرتنی خوێن .

    ئه‌م فه‌رمووده‌یه‌ هه‌رچه‌ند به‌وورد بوونه‌وه‌ له‌ هۆكاری ووتنه‌كه‌ی وا ده‌رده‌كه‌وێت كه‌ پیغه‌مبه‌ری خوا ڕێگری كردووه‌ له‌و پاره‌یه‌ی كه‌ كه‌ڵه‌شاخگر وه‌ری ده‌گرێت له‌به‌رامبه‌ر كاره‌كه‌یدا، ئه‌م مه‌سئه‌له‌یش خۆی له‌خۆیدا زانایان ڕایان جیاوازه‌، مه‌به‌ستمان بابه‌تی پاره‌وه‌رگرتنی ئه‌و كه‌سه‌یه‌ كه‌ كه‌ڵه‌شاخ ده‌گرێت.

    ئه‌و فه‌رمووده‌یه‌ش وه‌ك ووتمان هه‌رچه‌ند له‌باره‌ی كه‌ڵه‌شاخه‌وه‌ ووتراوه‌، به‌ڵام به‌ وورد بوونه‌وه‌ له‌فه‌رمووده‌كه‌ مانایاه‌كی ڕه‌های ڕه‌هه‌یه‌ و ڕێگری ده‌كات له‌ پاره‌ی خوێن، به‌مه‌ش مانای وایه‌ كڕین وفرۆشتن به‌ خوێنه‌وه‌ دروست نیه‌، چونكه‌ له‌ حاڵێكدا ئه‌گه‌ر پێغه‌مبه‌ری خوا – درودی خوای له‌سه‌ر بێت – رێگری كرد بێت له‌ كاری كه‌ڵه‌شاخ گرێك، به‌ قیاسی ئه‌ولی پاره‌ وه‌رگرتن و مامه‌ڵه‌ كردن به‌ خوێنه‌وه‌ دروست نیه‌ .

    ئه‌وه‌ی ووترا وه‌ك بنه‌ما وایه‌ له‌ فیقهی ئیسلامیدا سه‌باره‌ت به‌ مامه‌ڵه‌ كردن به‌ خوێنه‌وه‌، بۆیه‌ ده‌ڵێن ئه‌گه‌ر هاتوو ئه‌و كه‌سه‌ی كه‌ خوێنه‌كه‌ ده‌به‌خشێت هیچ مه‌به‌ستێكی دیاری وه‌رگرتن نه‌بێت له‌كه‌سوكاری نه‌خۆشه‌كه‌ یان له‌و نه‌خۆشخانه‌یه‌ی كه‌ دیاریه‌كه‌ ده‌به‌خشێت به‌خوێن به‌خشه‌كان، به‌ڵكو مه‌به‌ستی ئه‌وه‌ی بێت كه‌ ئه‌و نه‌خۆشه‌ پێویستی به‌خوێنی ئه‌م هه‌یه‌ و ئه‌میش له‌به‌ر ڕه‌زامه‌ندی خوای گه‌وره‌ ده‌یه‌وێت یارمه‌یتی ئه‌م برا یان ئه‌و خوشكه‌ باوه‌ڕداره‌ی بدات، ئه‌گه‌ر هاتوو له‌ پاش خوێن به‌خشینه‌كه‌ كه‌سوكاری نه‌خۆشه‌كه‌ یان هه‌ر لایه‌نێكی تر دیاریه‌كیان به‌خشی به‌و خوێن به‌خشه‌ له‌ چوار چێوه‌ی ئه‌و فه‌رمووده‌یه‌ی پێغه‌مبه‌ری خوا – درودی خوای له‌سه‌ر بێت – كه‌ فه‌رموویه‌تی : ((ومن أتى إليكم معروفا فكافئوه ، فإن لم تجدوا ما تكافئونه فادعوا له حتى تعلموا أن قد كافأتموه .. ))[ رواه أحمد وصححه الالباني ] .

    واتا : هه‌ركه‌سێك چاكه‌یه‌كی له‌گه‌ڵدا كردن، ئه‌وا پاداشتی بده‌نه‌وه‌ ودیاریه‌كی پێ ببه‌خشن، ئه‌گه‌ر هاتوو هیچی شك نه‌برد ئه‌وا نزای خێری بۆ بكه‌ن لای خوای گه‌وره‌، بۆ ئه‌وه‌ی بزانێت كه‌ پاداشتتان داوه‌ته‌وه‌ .

    بۆیه‌ ده‌بێت وه‌ك ووتمان ئه‌م خوێن به‌خشینه‌ له‌سه‌ره‌تاوه‌ مه‌به‌ست پێی دیاری و پاداشت وه‌رگرتن نه‌بێت، چونكه‌ ئه‌گه‌ر مه‌به‌ست پێی ئه‌وه‌ بێت ئه‌وه‌ دروست نیه‌، به‌ڵام ئه‌گه‌ر هاتوو مه‌به‌ست پێی ئه‌وه‌ نه‌بوو به‌ڵام پاش به‌خشینی خوێنكه‌ دیاریه‌كیان پیشكه‌س كرد، إن شاء الله هیچ تێدا نیه‌ و دروسته‌ وه‌ری بگرێت، خۆ ئه‌گه‌ر وه‌ریشی نه‌گرێت ئه‌وه‌ باشتره‌ بۆ ئه‌وه‌ی ویژدانی خۆی ئاسووده‌ بكات، ودوور بكه‌وێته‌وه‌ له‌ گومانی خراپ وه‌ك ( وه‌رع ) كردن .

    خوای گه‌وه‌ره‌ش زاناتره‌ ..