حوكمی ڕاوكردنی باڵنده
پۆڵێنهكان
Full Description
حوكمی ڕاوكردنی باڵنده
] kurdish – كوردی – كردي [
شێخ صاڵح الفۆزان
وهرگێڕانی: دهستهی بهشی زمانی كوردی له ماڵپهڕی ئیسلام هاوس
پێداچونهوهی: پشتیوان سابیر عهزیز
2012 - 1433
﴿ حكم صيد الطيور ﴾
« باللغة الكردية »
الشيخ صالح بن فوزان الفوزان
ترجمة: فريق قسم اللغة الكردية بموقع دار الإسلام
مراجعة: بشتيوان صابر عزيز
2012 - 1433
حوكمی ڕاوكردنی باڵنده
ئهم پرسیاره ئاڕاستهی شێخ صاڵح الفوزان كراوه
پرسیار: ئایا ڕاوكردنی نێچیر وكووشتنی باڵنده وكهروێشك ونێچیری تر به چهك و تاپڕ یان به سهگی ڕاو دروسته كه پاشان فڕیی بدهیته ناو سهیارهكهتهوه و كهمێك گیانی تێدا مابێت، وپاش ئهوه بمرێت؟ ئایا ئهگهر بهم شێوهیه بوو خواردنی حهڵاڵه.
وهڵام: ئهوهی به چهك و تاپڕهكهت تهقهت لێكردووه ئیتر ئهگهر باڵنده بێت یان غهیری باڵنده ش بێت، یان ئهو سهگی ڕاوهی كه فێری ڕاوكردن كرا بێت و وڕاوی نێچیری بۆ كردیت، جا ئهگهر هاتوو له ئهنجامی بریندار بوونی لهكاتی ڕاوكردندا مرد، یان لهئهنجامی بهركهوتنی فیشهكێك مرد، ئهوه حهڵاڵه وردوسته خواردنی بهمهرجێك لهكاتی ناردنی سهگهكهدا یان لهكاتی تهقه لێكردنی نێچیرهكهدا ناوی خوای گهورهت هێنا بێت و (بسم الله ) ت كردبێت، چونكه خوای گهوره ئهفهرموێت: ﴿فَكُلُواْ مِمَّا أَمْسَكْنَ عَلَيْكُمْ وَاذْكُرُواْ اسْمَ اللَّهِ عَلَيْهِ﴾ [ سورة المائدة: آية 4] واته : دهسا بخۆن لهو نێچیرهی كه ئهوانه بۆتان دهگرن و، خۆیان لێی ناخۆن، بهڵام كاتێ بهرهڵای دهكهن ناوی خوای لێ بێنن، و بڵێن: (بسم الله). (بوخاریی وموسلیم) -خوا لێیان رازیی بێت- دهڵێن: پهیامبهر( درودی خوای لهسهر بێت ) فهرموویهتی: « إذا أَرْسَلْتَ كَلْبَكَ الْمُعَلَّمَّ، وذكرتَ اسمَ اللهِ عليه فَكُلْ مِمّا أَمْسَكَ عليكَ، وإن أدركْتَه وقد قَتَل وأَكَلَ مِنْهُ، فلا تَأْكُلْ مِنْهُ شيئا فإنما أمْسَكَ على نَفْسِهِ " [رواه البخاري] واته: ههركات سهگی راوت هاندایه گیانی ههرماڵات و پهلهوهرێك، ناوی خوای لێ بێنه، ئیتر ههرشتێكی بۆگرتی و، خۆی لێی نهخوارد تۆ لێی بخۆ، خۆ ئهگهر گرتیی و لێی خوارد، لێی نهخۆیت .
جا ئهگهر هاتوو كاتێك گهیشتیت بهنێچیرهكهدا مردبوو دهرهنجامی بهركهوتنی فیشهك یان دهرنجامی بریندابوونی و پێش ئهوهی سهگهكهی بۆ بنێریت ناوی خوای گهورهت لێهێنابوو یان لهكاتی تهقه لێكردنیدا ناوی خوات هێنا ئهوه سهربڕینی شهرعی ئهو نێچیرهیه و حهڵاڵه ودروسته خواردنی.
بهڵام ئهگهر هاتوو كاتێك گهیشتیت پێیدا گیانی تهواوی تێدا مابوو ئهوا دهبێت سهری ببڕیت، وه بههیچ شێوهیهك دروست نییه خواردنی بهبێ سهربڕینی، بهڵام ئهگهر هاتوو گیانی تهواوی تێدا نهمابوو، بهشێوهیهك لهگیاندا بوو وخهریك بوو گیانی دهردهچوو یان پهلهقاژهی مهرگی بوو، وه تۆیش ئهوهنده كاتت نهبوو سهری ببڕیت وپاشان مرد ئهمهیش ههر حهڵاله و دروسته بخورێت چونكه حوكمی ئهوهی ههیه كه بههۆی ئهو بهركهوتن و برینداربوونه مردبێت .
بۆیه ئهم مهسئهلهیه سێ حاڵهتی ههیه :
یهكهم : ئهوهی بگهیت بهنێچیرهكهدا بههۆی ڕاوكردنهكهوه مردبێت ئهم حوكمی حهڵاڵه ودروسته بخورێت بهمهرجی ئهوهی لهكاتی ناردنی سهگهكهدا یان لهكاتی تهقه لێكردنیدا ناوی خوای گهورهت هێنا بێت و ( بسم الله ) ت كردبێت .
دووهم : كاتێك گهیشتی به نێچیرهكهدا تهواو گیانی تێدا نهمابوو بهشێوهیهك ئهو نێچیره نهیئهتوانی بژێت، ئهمهش حهڵاڵه ئهگهر لهكاتی ناردنی سهگهكهدا یان لهكاتی تهقهكردندا ناوی خوات هێنا بێت .
سێههم : ئهگهر هاتوو گهیشتی پێیدا و گیانی تهواوی تێدا مابوو، بهشێوهیهك ئهیتوانی بژێت ئهوه دروست نییه بهبێ سهربڕین و ناوی خوای گهوره هێنان لهكاتی سهربڕییندا بخورێت
خوای گهوره زانا وشارهزاتره ..