×
sagantaa kana keessatti barnoota seera iidaa akkaataa salataa iidaatiifi kkf tutu ibsame.

    أحكام العيد وآدابه

    Barnoota iidaa

    إعداد جمال محمد

    Qophessan Shekh Jamaal Muhammad

    بسم الله والحمد لله، والصلاة والسلام على رسول الله وعلى آله وصحبه

    أما بعد ؛.

    من المعلوم أن الأعياد في الإسلام اثنان فقط، وهما: عيد الفطر وعيد الأضحى. وهما يتكرران في كل عام،

    Akkuma beekamutti ummata islaamaa biratti iida lamaatu jira. Isaanis iida fixrii (soomsn furaa) fii iidul adhaa (iida arafaa) ti. Isaan kuni lameen waggaa waggaan deddeebi'u.

    شرعت صلاة العيد في السنة الأولى من الهجرة،

    Salaanni iidaa waggaa 1ffaa hijraati eegalamte.

    روى أبو داود عن أنس قال: "قدم رسول الله

    المدينة ولهم عيدان يلعبون فيهما، فقال:

    ما هذان اليومان؟

    قالوا: كنا نلعب فيهما في الجاهلية. فقال رسول الله :

    إن الله قد أبدلكم بهما خيرًا منهما: يوم الأضحى، ويوم الفطر".

    Abuu dawuud anasirraa odeesse-nabiin s.a.w. madiinatti gale (dhufe) warra madiinaa kan guyyaa lama kan iidaa ayyaaneffatanii taphatan qaban '' guyyaan kabajdan kun lameen maali?" jedhee gaafannaan, zamana wallaalummaa kabajuu turree. Jedhaniin, nabiin s.a.w. akki jedheen. Kana lameen ufirraa dhiisaa ayyaana isaan kana caalu lama rabbiin bakka isinii buusee jira guyyaa adhaatiifi guyyaa fixrii..jedheen.

    وقت صلاة العيد:

    Yeroo salaata iidaa

    يبدأ وقت صلاة العيد بعد شروق الشمس وارتفاعها قدر رمح -بربع ساعة تقريبًا- وينتهي قبيل دخول وقت صلاة الظهر.

    Yeroon salaata iidaa yogguu aduun baatee hanga ulee takka olfuudhamte (eega aduun baatee daqiiqaa 15) irraa kaasee hanga yeroo zuhrii jalatti dhihaatutti dhaabbatti.

    قال ابن قدامة: "يسن تقديم الأضحى ليتسع وقت التضحية وتأخير الفطر".

    Ibnu qudaamaan akki jedhe "salaata iida adhaa ganamaan dursuu barbaachisa, akka yeroon udhiyyaa namaaf bal'attu. Kan fixrii ammo tursiisuutu gaariidha.

    من السنة إقامة صلاة العيد في مصلى واسع قريب

    Barbaachisaan salaata iidaa dirree bal'ootti bahanii salaatuudha.

    آداب الخروج إلى مصلى العيد:

    Namusa yeroo iida salaatuuf bahanii

    إن للخروج إلى مصلى العيد آدابًا يمكن أن نوجزها فيما يلي:

    Yeroo iida salaatuuf deeman naamusoonni asii gadii kun eegamuu barbaachisa.

    - الاغتسال وارتداء أفضل الثياب، وأما وضع العطور فيكون للرجال فقط؛ لأن النبي نهى المرأة أن تخرج من بيتها متعطرة ولو كانت ذاهبة للصلاة في المسجد.

    Qaama dhiqachuu, uffata bareeda uffachuu, namni dhiiraa qoftiin shittoo godhachuu,(dubartiin yeroo manarraa gadi baatu shittoo godhachuun dhoowwaadha).

    - تناول الطعام يوم عيد الفطر قبل الذهاب إلى المصلى، وتأخيره يوم الأضحى حتى يؤدي صلاة العيد ويأكل من أضحيته.

    Guyyaa iida fixrii osoo salaatatti hindeemne waa nyaachuu, guyyaa iida adhaa ammo hanga salaatarraa deebi'anii nyaatarraa turuu fii yogguu salaatanii galan udhiyyaa isaarraa nyaachuu.

    - التبكير إلى مصلى العيد والسير على الأقدام إذا لم يترتب على ذلك مشقة.

    Ganamaan gama dirree iidaa bahuufi yoo dandayame miilaan deemanii dhaquu.

    - الخروج إلى مصلى العيد من طريق والعودة من طريق أخرى.

    Karaa tokkoon salaata dhaqanii karaa birootiin galuu.

    - يرفع الرجال أصواتهم بالتكبير -ولا بأس بالتكبير معًا للأثر الوارد عن عمر أنه كان يكبر فيسمعه أهل المسجد فيكبرون،

    Namni dhiiraa sagalee ol fuudhee waliiwajjiin takbiiraa jechuu nidandaya. Abdallaah ibnu umar irraa inni sagalee olkaasee takbiirtaa jedha, warri masgiidaatis jalaa dhagayeeti takbiiraa jedha " jechaatu odeeffamee jira waan taheef.

    صفة التكبير:

    Akkaataa takbiiraan itti godhamtu

    ينبغي لكل مسلم أن يردد التكبير بالصورة التالية:

    - الله أكبر، الله أكبر، الله أكبر، لا إله إلا الله، والله أكبر الله أكبر، ولله الحمد

    - Allaahu akbar, Allaahu akbar, Allaahu akbar, Laailaaha illallaahu, wallaahu akbar, Allaahu akbar, walillaahil hamdu.

    صفة صلاة العيد:

    صلاة العيد ركعتان يسن للمصلي أن يكبر في الركعة الأولى سبع تكبيرات بعد تكبيرة الإحرام، وفي الركعة الثت بعد تكبيرة القيام للركعة الثانية، مع رفع اليدين مع كل تكبيرة لثبوته عن ابن عمر رضي الله عنهما،

    Akkaataa salaata iidaa

    Salaanni iidaa raka'aa 2 . raka'aa duraa keessatti eega takbiiraa hidhannaatii yoggu 7 allaahu akbar jedha. Harka olkaasuun wajjin.

    ويسن أن يقرأ في الركعة الأولى بعد الفاتحة بسورة الأعلى، ويقرأ في الثانية بعد الفاتحة بسورة الغاشية، أو يقرأ في الأولى بسورة ق، وفي الثانية بسورة القمر. مع مراعاة جهر الإمام بالقراءة.

    Raka'aa duraa keessatti eega faatihaatii suratul a'ilaa kan lammeessaattimmoo surratul gaashiyaa qara'a.

    Yookaan tanduraatti suuraa qaaf tan lammeeysaatti suuraa qamar qara'a. imaamni sagalee olfuudhee qara'a.

    التهنئة في العيد:

    Iidarratti waleebbisuu.

    إن العيد مناسبة مباركة يجمع الله بها شمل المسلمين ويؤلف بها بين قلوبهم، فيقابل بعضهم بعضًا في مصلى العيد وفي الطرقات أو الأسواق، فيتصافحون ابتغاء وجه الله وطمعًا في مغفرته. ويشرع أن يهنئ المسلم أخاه بنحو قوله: (تقبل الله منا ومنك).

    Akkuma beekamutti iiddi sirna jabaa muslimtoota walitti qabu,yeroo jaalalaan walsimatani, dirree iidaattii fi karaalerrattis magaalaa keeysattis walirratti salaammatanii, harka walfuudhanii, waleebbisuutu barbaachisa (taqabbalallaahu minnaa wa minka) waliin jechuudhaan ibsa gammachuu waliif daddabarsuu barbaachisa. Hiikkaan isaa /nuufii sirraayis Rabbiin haa qeebalu/ jechaadha.

    Akkasuma namni hundinuu haadhaafii abbaa isaa, firaafii olla isaa, muslimtootuma hunda karaa bilbilaatiifii sooshaal miidiyaa adda addaatiin yoo ibsa gammachuu kana dabarseef haalaan gaarii taha.

    وختامًا ينبغي لنا أن نتبع سنة رسول الله ، وأن نرضى بشرع الله ورسوله في جميع أمور حياتنا، قال الله تعالى: {إِنَّمَا كَانَ قَوْلَ الْمُؤْمِنِينَ إِذَا دُعُوا إِلَى اللَّهِ وَرَسُولِهِ لِيَحْكُمَ بَيْنَهُمْ أَنْ يَقُولُوا سَمِعْنَا وَأَطَعْنَا وَأُولَئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ} [النور: 51]. وآخر دعوانا أن الحمد لله رب العالمين.