Teravih namazının hükmü ve rekât sayısı

Teravih namazının hükmü ve rekât sayısı

] Türkçe – Turkish – تركي [

Muhammed b. Salih el-Useymîn

Terceme : Muhammed Şahin

Tetkik : Ali Rıza Şahin

2014 - 1436

﴿ حكم صلاة التراويح وعدد ركعاتها ﴾

« باللغة التركية »

محمد بن صالح العثيمين

ترجمة: محمد مسلم شاهين

مراجعة: علي رضا شاهين

2014 - 1436

Soru:

Teravih namazının hükmü nedir ve kaç rekâttır?

Cevap:

Teravih namazı, Rasûlullah -sallallahu aleyhi ve sellem-’in meşrû kıldığı bir sünnettir.

Âişe’den -Allah ondan râzı olsun- rivâyet olunduğuna göre o şöyle demiştir.

(( صَلَّى رَسُولُ اللهِ H فِي الْمَسْجِدِ ذَاتَ لَيْلَةٍ، فَصَلَّى بِصَلاَتِهِ نَاسٌ، ثُمَّ صَلَّى الْقَابِلَةَ، فَكَثُرَ النَّاسُ. ثُمَّ اجْتَمَعُوا مِنَ اللَّيْلَةِ الثَّالِثَةِ وَ الرَّابِعَةِ، فَلَمْ يَخْرُجْ إِلَيْهِمْ رَسُولُ اللهِ H، فَلَمَّا أَصْبَحَ، قَالَ: قَدْ رَأَيْتُ الَّذِي صَنَعْتُمْ، فَلَمْ يَمْنَعْنِي مِنَ الْخُرُوجِ إِلَيْكُمْ إِلاَّ أَنِّي خَشِيتُ أَنْ تُفْرَضَ عَلَيْكُمْ، وَذلِكَ فِي رَمَضَانَ.))

[ رواه البخاري ومسلم ]

"Rasûlullah -sallallahu aleyhi ve sellem- bir gece mescitte namaz kıldı, insanlar da onunla birlikte namaz kıldılar. Sonra ertesi gün yine namaz kıldı, bunun üzerine insanlar çoğaldılar. Sonra insanlar üçüncü veya dördüncü gün de toplandılar, fakat Rasûlullah -sallallahu aleyhi ve sellem- onların yanına çıkmadı. Sabah olunca onlara şöyle buyurdu:

-Yaptığınızı gördüm. Benim için de sizin yanınıza çıkmaya bir engel yoktu. Fakat bu namazın, üzerinize farz kılınacağından endişe ettim.

Bu olay, Ramazanda oldu."[1]

Teravih namazının rekatlarının sayısına gelince, bu, on bir rekâttır.

Nitekim Âişe'ye -Allah ondan râzı olsun-, Nebi -sallallahu aleyhi ve sellem-’in Ramazan'da gece namazının nasıl olduğu sorulduğunda o şöyle cevap vermiştir:

(( مَا كَانَ يَزِيدُ فِي رَمَضَانَ، وَلَا فِي غَيْرِهِ عَلَى إِحْدَى عَشْرَةَ رَكْعَةً، يُصَلِّي أَرْبَعًا فَلَا تَسْأَلْ عَنْ طُولِهِنَّ، وَحُسْنِهِنَّ، ثُمَّ يُصَلِّي أَرْبَعًا فَلَا تَسْأَلْ عَنْ حُسْنِهِنَّ، وَطُولِهِنَّ، ثُمَّ يُصَلِّي ثَلَاثًا.)) [ رواه البخاري ومسلم ]

"Rasûlullah -sallallahu aleyhi ve sellem- ne Ramazanda, ne de Ramazan'dan başka gecelerde on bir rekâttan fazla namaz kılmazdı. Dört rekat namaz kılardı ki, onun uzunluğunu ve güzelli­ğini sorma! Sonra dört rekat daha namaz kılardı ki, onun güzelliğini ve uzunluğunu da sorma! Sonra üç rekat namaz kılardı."[2]

On üç rekât kılarsa, bunda da bir sakınca yoktur. Çünkü İbn-i Abbas -Allah ondan râzı olsun- bu konuda şöyle demiştir:

(( كَانَتْ صَلاَةُ النَّبِيِّ H ثَلاَثَ عَشْرَةَ رَكْعَةً.)) [ رواه البخاري ]

"Nebi -sallallahu aleyhi ve sellem-’in namazı on üç rekât idi." Yani gece namazı.[3]

Muvattâ’da senedlerin en sahihiyle geldiği üzere, Ömer b. Hattab’tan -Allah ondan râzı olsun- da on bir rekât namaz sâbittir.[4]

Buna ilave yaparsa, (yani on üç rekattan fazla kılarsa), bunda da bir sakınca yoktur. Çünkü Nebi -sallallahu aleyhi ve sellem-’e gece namazı sorulduğu zaman O:

"Gece namazı, ikişer ikişer (kılınır)"[5] buyurmuş ve bu konuda bir sınırlama koymamıştır.

Seleften bu konuda çeşitli rivâyetler gelmiştir. Konu geniştir. Fakat en fazîletlisi; Nebi -sallallahu aleyhi ve sellem-’den gelen ile yetinmektir. O da on bir veya on üç rekâttır.

Ne Nebi -sallallahu aleyhi ve sellem-’den, ne de halifelerden birinden yirmi üç rekât kıldığına dâir sahih bir rivâyet gelmiştir.Aksine Ömer b. Hattab’ın -Allah ondan râzı olsun- on bir rekât sâbittir. Çünkü o, Ubeyy b. Ka’b ve Temim ed-Dâri’ye (Ramazan'da) insanlara on bir rekât namaz kıldırmalarını emretmiştir.[6]

Bu konudaki davranış biçimi, Rasûlullah -sallallahu aleyhi ve sellem-’in davranışına benzeyen Ömer gibi bir insana yakışan da budur.

Sahâbenin yirmi üç rekâttan fazla kıldıklarını bilmiyoruz.Aksine görünen bunun tersi bir durum sözkonusudur. Zirâ daha önce de zikredilen Âişe'nin -Allah ondan râzı olsun- rivâyet ettiği hadiste o şöyle demiştir:

"Rasûlullah -sallallahu aleyhi ve sellem- ne Ramazanda, ne de Ramazan'dan başka gecelerde on bir rekâttan fazla namaz kılmazdı..."[7]

Sahâbenin icmaına gelince, bunun bir hüccet olduğunda şüphe yoktur.Çünkü onların içinde Nebi -sallallahu aleyhi ve sellem-’in kendilerine uyulmasını emrettiği Raşit halifeler bulunmaktadır. Ayrıca onlar, bu ümmetin en hayırlı neslidir.

Şunu bilmelisin ki, Terâvih namazının rekâtları ve benzeri konulardaki ihtilâflar, içtihadın câiz olduğu konulardır. Bunları -özellikle ümmetin ilk müslümanları (selef) de bu konularda ihtilâf etmişse ve içtihada engel bir delil yoksa-, ümmet arasında ayrışma ve ihtilâfın körükleyicisi haline getirmemek gerekir. Bu konuda en güzel sözü içtihadın câiz olduğu bir konuda kendisine muhalefet eden bir şahsa bir ilim adamı şöyle söylemiştir.

-Sen bana muhalefet etmekle bana muvafakat etmiş oluyorsun. Çünkü her ikimiz de içtihadın câiz olduğu bir konuda hak bildiğimiz şeye uymanın farz olduğu görüşünü taşıyoruz.

Allah Teâlâ’dan, O'nun istediği ve râzı olduğu amellerde herkesi muvaffak kılmasını diliyoruz.

& & & & & &