هاوسه‌نگی له‌ خواپه‌رستیدا

هاوسه‌نگی له‌ خواپه‌رستیدا

] kurdish – كوردی – كردي [

پشتیوان سابیر عه‌زیز

2013 - 1435

التوازن في العبادة

« باللغة الكردية »

بشتيوان صابر عزيز

2013 - 1435

هاوسه‌نگی له‌ خواپه‌رستیدا

خوای گه‌وره‌ ده‌فه‌رموێت: (وَابْتَغِ فِيمَا آتَاكَ اللَّهُ الدَّارَ الْآخِرَةَ ۖ وَلَا تَنْسَ نَصِيبَكَ مِنَ الدُّنْيَا ۖ وَأَحْسِنْ كَمَا أَحْسَنَ اللَّهُ إِلَيْكَ ۖ وَلَا تَبْغِ الْفَسَادَ فِي الْأَرْضِ ۖ إِنَّ اللَّهَ لَا يُحِبُّ الْمُفْسِدِينَ ) [القصص :٧٧ ] .

واتا: هه‌وڵبده‌ به‌و ماڵ و سامانه‌ی خوا پیی به‌خشیووی ماڵی قیامه‌ت و به‌هه‌شتی به‌رین بكڕه‌و به‌شی خۆشت له‌ دنیادا به‌حه‌ڵاڵی فه‌رامۆش مه‌كه‌، چاكه‌ له‌گه‌ڵ به‌نده‌كانی خوادا بكه‌ هه‌روه‌ك خوا چاكه‌ی هێناوه‌ته‌ ڕێت، نه‌كه‌یت هه‌وڵی فه‌ساد و گوناهو تاوان بده‌ی له‌ زه‌ویدا، چونكه‌ به‌ڕاستی خوا ئه‌و كه‌سانه‌ی خۆشناوێت تۆی خراپه‌ ده‌چینن.

عَنْ أَنَسٍ (رضي الله عنه): أَنَّ نَفَرًا مِنْ أَصْحَابِ النَّبِيِّ (صلی الله عليه وسلم) سَأَلُوا أَزْوَاجَ النَّبِيِّ (صلی الله عليه وسلم) عَنْ عَمَلِهِ فِي السِّرِّ، فَقَالَ بَعْضُهُمْ: لَا أَتَزَوَّجُ النِّسَاءَ، وَقَالَ بَعْضُهُمْ: لَا آكُلُ اللَّحْمَ، وَقَالَ بَعْضُهُمْ: لَا أَنَامُ عَلَى فِرَاشٍ. فَحَمِدَ اللَّهَ وَأَثْنَى عَلَيْهِ، فَقَالَ: (مَا بَالُ أَقْوَامٍ قَالُوا كَذَا وَكَذَا؟ لَكِنِّي أُصَلِّي وَأَنَامُ، وَأَصُومُ وَأُفْطِرُ، وَأَتَزَوَّجُ النِّسَاءَ، فَمَنْ رَغِبَ عَنْ سُنَّتِي فَلَيْسَ مِنِّي).[ بخارى/ النكاح / ٤٧٨٦ ].

واتا: (أنس)(خوای لێ ڕازی بێت) ده‌ڵێ: هه‌ندێ له‌ هاوه‌ڵانی پێغه‌مبه‌ر (صلی الله عليه وسلم) له‌ باره‌ی كاری په‌نامه‌كی پێغه‌مبه‌ره‌وه‌ (صلی الله عليه وسلم) پرسیاریان له‌ هاوسه‌ره‌كانی كرد: یه‌كێكیان وتی: ئیدی من ژن ناهێنم، یه‌كێكی تریان وتی: منیش گۆشت ناخۆم، یه‌كێكی تریشیان وتی: منیش له‌ مه‌ودوا له‌سه‌رجێگه‌ ناخه‌وم، [پێغه‌مبه‌ر (صلی الله عليه وسلم) ئه‌مه‌ی بیسته‌وه‌] له‌ وه‌ڵامیاندا سوپاس و ستایشی خوای كرد و فه‌رمووی: (ئه‌وه‌ چیه‌ هه‌ندێ كه‌س وا ده‌ڵێن و واده‌ڵێن؟ به‌ڵام من نوێژ ده‌كه‌م و ده‌شخه‌وم و ڕۆژو ده‌گرم و [هه‌ندێ ڕۆژیش] ده‌یشكێنم، ژنیش ده‌هێنم، هه‌ر كه‌سێكیش پشت له‌ سوونه‌تی من بكات له‌ من نیه‌، [واته‌ ڕێگه‌ی منی به‌ته‌واوی نه‌گرتووه‌].

ڕاڤه‌:

یه‌كه‌م: هاوه‌سه‌نگی ( التوازن ) بریتیه‌ له‌ پێدانی مافی هه‌موو شتێك به‌ بێ زیاد وكه‌م كردن، وه‌ له‌ ناسینی راستی شته‌كان وسنوور وئامانج وسوودبه‌خشه‌كانی كه‌ بریتیه‌ له‌ لێزانین وحیكمه‌ت په‌یدا ده‌بێت.

دووه‌م: ئاینی پیرۆزی ئیسلام ئاینی وه‌سه‌تیه‌ت ومییانه‌ره‌وى وهاوسه‌نگیه‌، به‌ ته‌نها بانگه‌واز ناكات بۆ خۆته‌رخانكردن بۆ په‌رستش وزیاده‌ڕه‌وی تێیدا، به‌ڵكو بانگه‌واز ده‌كات بۆ وه‌سه‌تیه‌ت له‌ نێوان به‌دستهێنانی دونیا ودواڕۆژ.

سێهه‌م: ئه‌و كارانه‌ی كه‌وا ده‌روون ڕاده‌كێشی بۆ لای خۆی پێنج شتن كه‌ پێویسته‌ هاوسه‌نگی ڕه‌وچاو بكرێت له‌ به‌ده‌ستهێنانیان، بۆ ئه‌وه‌ی یه‌كێكیان به‌سه‌ر ئه‌وی تریان زاڵ نه‌بێت:

1- داواكردنی زانستی شه‌رعی.

2- زۆری په‌رستش وعیباده‌ت.

3- بانگه‌وازكردن له‌ پێناو خوای گه‌وره‌.

4- تێكۆشان له‌ پێناو خوای گه‌وره‌.

5- به‌ده‌ستهێنانی سه‌روه‌ت وماڵی حه‌ڵاڵ.

له‌ كۆتاییدا ده‌ڵێم: خوایه‌ ئه‌ى زاناى نهێنی و ئاشكرا. به‌دیهێنه‌رى ئاسمانه‌كان و زه‌وى په‌روه‌ردگارو خاوه‌نى هه‌موو شتێك. شایه‌تى ده‌ده‌م كه‌ هیچ په‌رستراوێك نیه‌ به‌ حه‌ق جگه‌ له‌تۆ. په‌نا ئه‌گرم پێت له‌ خراپه‌ى نه‌فسم و له‌ شه‌ڕو خراپه‌و هاوبه‌ش دانانى شه‌یطان(یان داوه‌كانى). وه‌ له‌وه‌ى كه‌ به‌نه‌فسم خراپه‌یه‌ك ئه‌نجام بده‌م یان خراپه‌یه‌ك تووشى موسڵمانێك بكه‌م.