×
پرسیارێكه له‌ لایه‌ن ده‌سته‌ی به‌شی زمانی كوردی له‌ ماڵپه‌ڕی ئیسلام هاوس ، وه‌ڵامی دراوه‌ته‌وه‌، وه‌ ناوه‌ڕۆكی پرسیاره‌كه‌‌ ئه‌مه‌یه: ئایا چاوڕشتن وحه‌فه‌كردن (ده‌م وچاو هه‌ڵگرتن) بۆ كچان دروسته‌؟

    حوكمی چاوڕشتن وده‌مچاو هه‌ڵگرتن بۆ ئافره‌تان

    ] kurdish – كوردی – كردي [

    ده‌سته‌ی به‌شی زمانی كوردی له‌ ماڵپه‌ڕی ئیسلام هاوس

    پێداچونه‌وه‌ی: پشتیوان سابیر عه‌زیز

    2013 - 1434

    حكم استعمال الكحل للنساء وإزالة الشعر من وجهها

    « باللغة الكردية »

    فريق قسم اللغة الكردية بموقع دار الإسلام

    مراجعة: بشتيوان صابر عزيز

    2013 - 1434

    حوكمی چاوڕشتن وده‌مچاو هه‌ڵگرتن بۆ ئافره‌تان

    پرسیار : السلام علیكم ورحمة الله وبركاته، ئایا چاوڕشتن وحه‌فه‌كردن (ده‌م وچاو هه‌ڵگرتن) بۆ كچان دروسته‌ ؟ خــوای گه‌وره‌ پاداشتی خێرتان بداته‌وه‌ .

    وه‌ڵام : سوپاس بۆ خوای گه‌وره‌ ومیهره‌بان، وه‌ درود وصه‌ڵات وسه‌لام له‌سه‌ر محمد المصطفی وئال وبه‌یت ویار ویاوه‌رانی هه‌تا هه‌تایه‌ .

    چاوڕشتن دوو جۆره‌ :

    جۆری یه‌كه‌م : چاوڕشتنێك بۆ علاج وبه‌هێزكردنی چاو وپاكردنه‌وه‌ی له‌و ته‌مومژه‌ی به‌سه‌ریه‌وه‌یه‌تی‌، نه‌ك بۆ جوانكردنی چاو وده‌رخستنی لای خه‌ڵكی ئه‌مه‌یان دروسته‌ وهیچی تێدا نییه‌، بگره‌ سوننه‌تیشه‌، چونكه‌ پێغه‌مبه‌ری خوا (صلی الله علیه وسلم) زۆر جار چاوی به‌كل ده‌ڕشت، به‌تایبه‌ت به‌وكله‌ی كه‌ به‌ ( الاثمد ) ناو ده‌برێت، ئه‌ویش به‌به‌ڵگه‌ی ئه‌و فه‌رمووده‌یه‌ی كه‌ پێغه‌مبه‌ری خوا (صلی الله علیه وسلم) فه‌رموویه‌تی : « اكتحلوا بالإثمد فإنه يجلو البصر وينبت الشعر » [أخرجه أحمد (1/354)، و الترمذي وقال حسن غريب (1757)، وابن ماجه (2694)، وصححه الحاكم (4/408)، والألباني] .

    واته‌ : چاوتان به‌ كلی (اثمد) بڕه‌شن، چونكه‌ چاو ڕوون ده‌كاته‌وه‌ ومووی سه‌ریش به‌هێز ده‌كات .

    جۆری دووه‌م : چاوڕشتنێك بۆ جوانكردن و ڕازاندنه‌وه‌ی چاو، ئه‌گه‌ر هاتوو ئه‌م كاره‌ ئافره‌ت بیكات بۆ خۆجوانكردن بۆ پیاوی خۆی، یان به‌كاری بهێنێت لای كه‌سانی مه‌حره‌می خۆی، یان له‌ناو ئافره‌تانی هاوڕێیدا، هیچی تێدا نییه‌ ودروسته‌، به‌ڵام ئه‌گه‌ر بێتوو چاوی بڕه‌ژێت وبڕواته‌ ده‌ره‌وه‌ و كه‌سانی نامه‌حره‌م بیبینن، ئه‌وا دروست نییه‌، چونكه‌ ئافره‌ت ده‌بێت جوانی و ڕازاوه‌ی خۆی ته‌نها بۆ پیاوی خۆی بێت، یان لای كه‌سانی مه‌حره‌میدا بێت .

    به‌ نسبه‌ت به‌شی دووه‌می پرسیاره‌كه‌ه‌ته‌وه‌ : ئایا حه‌فه‌كردن و هه‌ڵگرتنی ده‌م وچاو بۆ ئافره‌تان دروسته‌ یان نا ؟

    ئه‌م پرسیاره‌ ئه‌گه‌ر بێتوو وورد بكه‌ینه‌وه‌ بۆ دوو به‌ش : به‌شی یه‌كه‌میان هه‌ڵگرتن و باریكردنه‌وه‌ی برۆكان، به‌شی دووه‌میان : هه‌ڵگرتن و لابردنی مووی ده‌م وچاو سه‌ر چه‌ناكه‌ و نێو چاوان و ته‌وێڵ .

    له‌وه‌ڵامی به‌شی یه‌كه‌مدا ده‌ڵێین : لابردنی موی برۆكان و باریكردنه‌وه‌یان، دروست نییه‌ و كارێكی حه‌رامه‌، ئه‌ویش به‌به‌ڵگه‌ی ئه‌م ڕیوایه‌ته‌ی كه‌ هاتووه‌ : عن عَبْدِ اللَّهِ بن مسعود رضي الله عنه قَالَ « لعَنَ اللَّهُ الْوَاشِمَاتِ وَالْمُوتَشِمَاتِ وَالْمُتَنَمِّصَاتِ وَالْمُتَفَلِّجَاتِ لِلْحُسْنِ ، الْمُغَيِّرَاتِ خَلْقَ اللَّهِ فَبَلَغَ ذَلِكَ امْرَأَةً مِنْ بَنِي أَسَدٍ يُقَالُ لَهَا أُمُّ يَعْقُوبَ ، فَجَاءَتْ فَقَالَتْ : إِنَّهُ بَلَغَنِي عَنْكَ أَنَّكَ لَعَنْتَ كَيْتَ وَكَيْتَ ، فَقَالَ : وَمَا لِي أَلْعَنُ مَنْ لَعَنَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّم » [رواه البخاري (4886) ومسلم (2125(].

    واته‌ : عه‌بدوڵای كوری مه‌سعود ( خوای لێ ڕازی بێت) فه‌رموویه‌تی : نه‌فرینی خوا له‌و ئافره‌تانه‌ی كه‌ خاڵ ده‌كوتن وله‌و ئافره‌تانه‌یشی كه‌ خاڵیان بۆ ده‌كوترێت، وه‌ له‌و ئافره‌تانه‌شی كه‌ برۆ باریك ده‌كه‌نه‌وه‌ و له‌وانه‌شی برۆیان بۆ باریك ده‌كرێته‌وه‌، وه‌ له‌و ئافره‌تانه‌شی كه‌ نێوان دانه‌كیان ده‌ستكاری ده‌كه‌ن وشاشی ده‌كه‌ن بۆ جوانی، ئه‌وانه‌ی كه‌ دروستكراوه‌كانی خوای گه‌وره‌ ده‌گۆڕن، ئه‌م ووته‌یه‌ی عه‌بدوڵای كوڕی مه‌سعود گه‌یشته‌ ئافره‌تێك له‌هۆزی به‌نی ئه‌سه‌د كه‌ پێیان دووت دایكی یه‌عقوب، ئه‌م ئافره‌ته‌ هات بۆلای عه‌بدوڵا و پێی ووت : پێم گه‌یشتوه‌ كه‌ تۆ ئاوا و ئاوا نه‌فرینت كردووه‌، عه‌بدوڵای كوڕی مه‌سعودیش ( خوای لێ ڕازی بێت ) فه‌رمووی : چۆن نه‌فرین ناكه‌م له‌كه‌سانێك كه‌ پێغه‌مبه‌ی خوا (صلی الله علیه وسلم) نه‌فرینی لێ كردوون .

    به‌ به‌ڵگه‌ی ئه‌م ڕیوایه‌ته‌ و چه‌ند ڕیوایه‌تێكی تر، دروست نییه‌ ئافره‌تان برۆیان ده‌ستكاری بكه‌ن وباریكی بكه‌نه‌وه‌، چونكه‌ ده‌كه‌ونه‌ به‌ر نه‌فرینی خوای گه‌وره‌ .

    به‌ڵام به‌نسبه‌ت به‌شی دوه‌مه‌وه‌ : لابردنی مووی ده‌موچاو جگه‌ له‌ مووی برۆكان، زانایان ڕایان جیاوازه‌ وبوون به‌دوو به‌شه‌وه‌ :

    ڕای یه‌كه‌م : پێیان وایه‌ ئه‌و نه‌فرینه‌ی له‌و فه‌رموودانه‌دا هاتووه‌، گشتگیره‌ وهه‌رئافره‌تێك ده‌ستكاری مووی برۆكان و ده‌مووچاوی بكات، به‌ر ئه‌و نه‌فرینه‌ی خوای گه‌وره‌ ده‌كه‌وێت، بۆیه‌ به‌هیچ شێوه‌یه‌ك دروست كه‌ ئافره‌تان مووی ڕوومه‌تیان لاببه‌ن و ده‌ستكاری بكه‌ن .

    ڕای دووه‌م : پێیان وایه‌ دروسته‌ كه‌ ئافره‌ت مووی ده‌موچاو وچه‌ناكه‌ و ته‌وێڵی لاببات به‌بێ ئه‌وه‌ی ده‌ستكاری مووی برۆكانی بكات وباریكیان بكاته‌وه‌، چونكه‌ پێیان وایه‌ ووشه‌ی « النمص» له‌زمانی عه‌ره‌بیدا مه‌به‌ست پێی باریك كردنه‌وه‌ وده‌ستكاری كردنی مووی برۆكانه‌، ولابردنی مووی ڕوومه‌ت وسه‌ر كوڵم وچه‌ناكه‌ وته‌وێڵ ناگرێته‌وه‌ .

    خوای گه‌وره‌ش زانا وشاره‌زاتره ئه‌م ڕایه‌ش به‌لای ئێمه‌ وهه‌ریه‌ك له‌ شێخ ابن باز وشیخ ابن عثیمین، ولیژنه‌ی هه‌میشه‌یی بۆ لێكۆڵینه‌وه‌ وفه‌توادان له‌ شانشینی عه‌ره‌بستانی سعودیه‌یه‌ په‌سه‌ند تره‌، چونكه‌ ڕووانی موو له‌ده‌موچاو چه‌ناكه‌ ونێوچاوان،‌ كارێكی ئاسایی نییه‌ بۆ ئافره‌تان، چونگه‌ خوای گه‌وره‌ ئافره‌تانی وا دروستكردووه‌ كه‌ نه‌رم ونیان بن وجیاواز بن له‌پیاوان، ڕووانی موویش له‌ سه‌ر ڕوومه‌ت وسه‌ر كوڵم وچه‌ناكه‌ ونێوچه‌وان له‌گه‌ڵ نه‌رم ونیانی ئافره‌تاندا نایه‌ته‌وه‌ .

    خوای گه‌وره‌ وپه‌روه‌دگار له‌هه‌مووان زاناتره‌ .