การใช้คำว่ากรรมสิทธิ์และการบริหารจัดการกับมัคลูก

نسبة الملك والتدبير للمخلوقين

เว็บไซต์อิสลามถามตอบ

แปลโดย : ยูซุฟ อบูบักรฺ

موقع الإسلام سؤال وجواب

ترجمة: يوسف أبو بكر

ด้วยพระนามของอัลลอฮฺ ผู้ทรงเมตตา ปรานียิ่งเสมอ

การใช้คำว่ากรรมสิทธิ์และการบริหารจัดการกับมัคลูก

คำถาม

เป็นการถูกต้องหรือไม่ในการใช้คำว่ากรรมสิทธิ์และการบริหารจัดการกับมัคลูก(สิ่งที่ถูกสร้าง) เพราะว่ามันเป็นส่วนหนึ่งของการกระทำ(กริยา)ของอัลลอฮฺในด้านรุบูบียะฮฺ ซึ่งเป็นความจำเป็นที่ต้องให้เอกภาพต่ออัลลอฮฺในด้านนี้ ?

คำตอบ

อัลฮัมดุลิลลาฮฺ ... เป็นความจำเป็นต่อปวงบ่าวที่ต้องยึดมั่นในเรื่องของการให้เอกภาพต่ออัลลอฮฺในด้านกรรมสิทธิ์ เพราะแท้จริง ไม่มีผู้ที่มีกรรมสิทธิ์ครอบครองเหนือสิ่งถูกสร้าง(มัคลูก)ทั้งหลาย นอกจากผู้ที่สร้างพวกเขาเท่านั้น ดังที่อัลลอฮฺตรัสว่า

(وَلِلهِ مُلْكُ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ) (آل عمران : 189 )

ความว่า “และอำนาจการครอบครองแห่งบรรดาชั้นฟ้าและผืนแผ่นดินทั้งหลายเป็นกรรมสิทธิ์ของอัลลอฮฺ" (อาล อิมรอน 189)

และอัลลอฮฺตรัสว่า

(قُلْ مَن بِيَدِهِ مَلَكُوتُ كُلِّ شَيْءٍ) (المؤمنون : 88 )

ความว่า “จงกล่าวเถิด (มุฮัมมัด) ผู้ใดเล่าที่อำนาจอันกว้างใหญ่ไพศาลของทุกสรรพสิ่งอยู่ในพระหัตถ์ของพระองค์" (อัลมุมินูน 88)

ส่วนหลักฐานที่มีปรากฏในการยืนยันถึงการใช้คำว่ากรรมสิทธิ์หรือการครอบครองกับผู้อื่น นอกเหนือจากอัลลอฮฺนั้น อัลลอฮฺได้ตรัสว่า

(إِلَّا عَلَىٰ أَزْوَاجِهِمْ أوْ مَا مَلَكَتْ أَيْمَانُهُمْ فَإِنَّهُمْ غَيْرُ مَلُومِينَ) (المؤمنون : 6 )

ความว่า "เว้นแต่แก่บรรดาภรรยาของพวกเขา หรือผู้ที่มือขวาของพวกเขาครอบครอง (คือทาสี) ในกรณีเช่นนี้พวกเขาจะไม่ถูกตำหนิ" (อัลมุมินูน 6)

อัลลอฮฺตรัสว่า

(أَوْ مَا مَلَكْتُم مَّفَاتِحَهُ) (النور : 61 )

ความว่า “หรือบ้านที่พวกเจ้าครอบครองกุญแจของมัน" (อัลนูร 61)

ดังนั้น คำว่ากรรมสิทธิ์ต่างๆ ที่ถูกใช้กับมัคลูกเหล่านี้ จะมีความแตกต่างกับกรรมสิทธิ์ของอัลลอฮฺในหลายด้านด้วยกัน ส่วนหนึ่งคือ

1. กรรมสิทธิ์ของบรรดาผู้ที่ถูกสร้างเป็นกรรมสิทธิ์ที่มีขอบเขต ไม่ครอบคลุมสิ่งใดๆ นอกจากเพียงเล็กน้อยเท่านั้น มนุษย์จะครอบครองกรรมสิทธิ์เฉพาะของที่อยู่ในมือของเขาเท่านั้น ไม่สามารถที่จะครอบครองกรรมสิทธิ์ของที่อยู่ในมือของผู้อื่นได้

2. เช่นเดียวกันนั้น กรรมสิทธิ์ของผู้ถูกสร้างยังเป็นกรรมสิทธิ์ที่มีข้อจำกัดในแง่ของคุณลักษณะ เพราะมนุษย์ไม่สามารถที่จะครอบครองในสิ่งที่เขามีอยู่ได้อย่างสมบูรณ์เบ็ดเสร็จ ด้วยเหตุอันนี้เขาไม่สามารถที่จะใช้กรรมสิทธิ์ที่เขาครอบครองอยู่ได้นอกจากต้องสอดคล้องกับสิ่งที่บทบัญญัติอนุญาติ อาทิเช่น หากเขาต้องการที่จะเผาทำลายทรัพย์สมบัติ หรือจะทรมานสัตว์เลี้ยงของเขา เราก็จะบอกว่านั่นไม่เป็นที่อนุญาติแก่เขา ในขณะที่พระองค์อัลลอฮฺผู้สูงส่งทรงมีกรรมสิทธิ์ในเรื่องดังกล่าวอย่างครอบคลุมสมบูรณ์

ส่วนการให้เอกภาพต่ออัลลอฮฺในด้านการบริหารจัดการ ก็คือการที่มนุษย์เชื่อมั่นว่าไม่มีผู้บริหารจัดการใดนอกจากพระองค์แต่เพียงผู้เดียวเท่านั้น อัลลอฮฺตะอะลาตรัสว่า

(قُلْ مَن يَرْزُقُكُم مِّنَ السَّمَاءِ وَالأَرْضِ أَمَّن يَمْلِكُ السَّمْعَ والأَبْصَارَ وَمَن يُخْرِجُ الْحَيَّ مِنَ الْمَيِّتِ وَيُخْرِجُ الْمَيَّتَ مِنَ الْحَيِّ وَمَن يُدَبِّرُ الأَمْرَ فَسَيَقُولُونَ اللهُ فَقُلْ أَفَلاَ تَتَّقُونَ) (يونس : 31 )

ความว่า “จงกล่าวเถิด (มุฮัมมัด) ใครเป็นผู้ประทานปัจจัยยังชีพมาจากฟากฟ้าและแผ่นดินแก่พวกท่าน หรือใครเป็นเจ้าของการได้ยินและการมอง และใครเป็นผู้ให้มีชีวิตขึ้นหลังจากการตายและเป็นผู้ให้ตายหลังจากมีชีวิตมา และใครเป็นผู้บริหารกิจการ แล้วพวกเขาจะกล่าวตอบกันว่า ผู้นั้นคืออัลลอฮฺ ดังนั้นจงกล่าวเถิด (มุฮัมมัด) พวกท่านยังจะไม่ยำเกรงกระนั้นหรือ" (ยูนุส 31)

สำหรับการบริหารจัดการของมวลมนุษย์นั้นมีขอบเขตที่จำกัดเฉพาะในสิ่งที่มีอยู่ในมือเท่านั้น และมีขอบเขตจำกัดในสิ่งที่บทบัญญัติอนุมัติเพียงเท่านั้น

ด้วยกับเหตุผลที่ได้กล่าวมาทั้งหมดนี้ จึงนับได้ว่าไม่เป็นไรที่จะใช้พาดพิงด้วยคำว่ากรรมสิทธิ์และการบริหารจัดการกับมนุษย์ เพราะว่ามันเป็นกรรมสิทธิ์และการบริหารจัดการที่มีขอบเขตจำกัด ไม่ใช่เป็นกรรมสิทธิ์และการบริหารจัดการโดยทั่วไปที่ครอบคลุมทุกสิ่งทุกอย่าง ซึ่งกรรมสิทธิ์อันนั้นไม่มีผู้ใดครอบครองนอกจากพระองค์อัลลอฮฺตะอะลาแต่เพียงผู้เดียวเท่านั้น

วัลลอฮฺ อะลัม

ดูรายละเอียดเพิ่มเติมในหนังสือ (อัลเกาลุ อัลมุฟีด 1/13)