API
ڕه‌مه‌زان مانگی تهوبه وگه‌ڕانه‌وه‌یه بۆ لای خوای گه‌وره
پۆڵێنه‌كان
Full Description
ڕه‌مه‌زان مانگی تهوبه وگه‌ڕانه‌وه‌یه بۆ لای
خوای گه‌وره
] kurdish – كوردی – كردي [
پشتیوان سابیر عه‌زیز
2014 - 1435
رمضان شهر التوبة والرجوع إلى الله تعالى
« باللغة الكردية »
بشتيوان صابر عزيز
2014 - 1435
ڕه‌مه‌زان مانگی تهوبه وگه‌ڕانه‌وه‌یه بۆ لای
خوای گه‌وره
گه‌وره‌ترین نیعمه‌تی خوا به‌سه‌ر به‌نده‌كانیه‌وه بریتیه له كردنه‌وه‌ی ده‌رگای تهوبه كردن...
خوای گه‌وره به‌نده‌كانی بانگ ده‌كات كه‌وا تهوبه بكه‌ن له هه‌موو تاوانه‌كانیان ئه‌گه‌ر چی گه‌وره‌ش بن، وه به‌ڵێنی داوه كه‌وا ته‌وبه‌كه‌یان قبوڵ بكات و لێیان خۆش بێت، خوای گه‌وره ده‌فه‌رموێت:{وَتُوبُوا إِلَى اللَّهِ جَمِيعًا أَيُّهَ الْمُؤْمِنُونَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ} [النور:31] واته: هه‌مووتان تهوبه بکه‌ن و بگه‌ڕێنه‌وه بۆ لای خوا ئه‌ی ئیمان داره‌کان تا ڕزگار و سه‌رکه‌وتوو بن.
ئه‌ی به‌نده‌ی خوا: خوای گه‌وره تهوبه وه‌رده‌گرێت به شه‌و وڕۆژ، به به‌ڵگه‌ی ئه‌م فه‌رموده‌یه، عَنْ أَبِي مُوسَى (رضي الله عنه) عَنِ النَّبِيِّ (صلی الله عليه وسلم) قَالَ: (( إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَجَلَّ يَبْسُطُ يَدَهُ بِاللَّيْلِ لِيَتُوبَ مُسِيءُ النَّهَارِ، وَيَبْسُطُ يَدَهُ بِالنَّهَارِ لِيَتُوبَ مُسِيءُ اللَّيْلِ، حَتَّى تَطْلُعَ الشَّمْسُ مِنْ مَغْرِبِهَا))[ رواه مسلم ].
واته: (أبو موسی)ی (الأشعری) (خوای لێ ڕازی بێت) ده‌ڵێ: پێغه‌مبه‌ری خوا (صلی الله عليه وسلم) فه‌رموویه‌تی: (خوای باڵاده‌ست به‌شه‌و ده‌ستی ڕاده‌خات بۆ ئه‌وه‌ی گوناهبارانی ڕۆژ تهوبه بكه‌ن به‌ڕۆژیش ده‌ستی ڕاده‌خات بۆ ئه‌وه‌ی گوناهبارانی شه‌و تهوبه بكه‌ن، هه‌تا خۆر له خۆر ئاواوه هه‌ڵدێت).
ئه‌ی به‌نده‌ی خوا: تهوبه كردن به‌رده‌وامه تا پێش روح كێشان، پێغه‌مبه‌رى خوا (صلى الله عليه وسلم ) ده‌فه‌‌رمووێت :(( إِنَّ الله عزَّ وجَلَّ يقْبَلُ توْبة العبْدِ مَالَم يُغرْغرِ )) [رواه الترمذي، حسنه الألباني وابن حجر وصححه أحمد شاكر].. واته: خوا تهوبه ى به‌نده‌كانى قبوڵ ده‌كات هه‌تا ئه‌و كاته‌ى ڕووحى ده‌گاته قوڕگى .
ئه‌ی به‌نده‌ی خوا: مرۆڤی باوه‌ڕدار ده‌بێت زوو تهوبه بكات، چونكه خواى گه‌وره كه‌سانى ته‌وبه‌كارى خۆشده‌وێت: {إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ التَّوَّابِينَ} [البقرة: 222].
ئه‌ی به‌نده‌ی خوا: بزانه كه‌وا خوای گه‌وره ده‌رگای لێخۆشبوونی كردوه‌ته‌وه ئه‌گه‌ر به‌ڕاستی به‌نده‌كان بگه‌ڕێنه‌وه بۆ لای، خوای گه‌وره ده‌فه‌رموێت: {أَفَلَا يَتُوبُونَ إِلَى اللَّهِ وَيَسْتَغْفِرُونَهُ ۚ وَاللَّهُ غَفُورٌ رَحِيمٌ } [المائدة :٧٤ ]. واته: ده‌ی ئایا بۆ تهوبه ناکه‌ن و ناگه‌ڕێنه‌وه بۆ لای خوا ؟ و داوای لێبوردنی لێ ناکه‌ن؟ له کاتێکدا خوا لێبورده‌ی میهره‌بانه.
ئه‌ی به‌نده‌ی خوا: مانگی ڕه‌مه‌زان باشترین كاته بۆ تهوبه كردن و گه‌ڕانه‌وه بۆ لای خوای گه‌وره، چونكه مانگی لێخۆشبوون و سڕیننه‌وه‌ی گوناهه‌كانه، به به‌ڵگه‌ی ئه‌م فه‌رموده‌یه، عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ (رضي الله عنه): أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ (صلی الله عليه وسلم) قَالَ: ((الصَّلَاةُ الْخَمْسُ، وَالْجُمْعَةُ إِلَى الْجُمْعَةِ، كَفَّارَةٌ لِمَا بَيْنَهُنَّ مَا لَمْ تُغْشَ الْكَبَائِرُ). وفي الرواية: (وَرَمَضَانُ إِلَى رَمَضَانَ مُكَفِّرَاتٌ لِمَا بَيْنَهُنَّ مَا اجْتُنِبَتِ الْكَبَائِرُ)) [ رواه مسلم ].
واته: (ابوهریره)(خوای لێ ڕازی بێت) ده‌ڵێ: پێغه‌مبه‌ری خوا(صلی الله عليه وسلم) فه‌رمووی: (پێنج نوێژه‌كه‌و جومعه بۆ جومعه كه‌فاره‌تن بۆ نێوانه‌كانیان، به‌ومه‌رجه‌ی گوناهی گه‌وره نه‌كرابێ). له ڕیوایه‌تێكیشا : (ڕه‌مه‌زانیش كه‌فاره‌تی نێوانیانن ئه‌گه‌ر دووره په‌رێزی له‌گوناهه گه‌وره‌كان كرابێت).
هه‌روه‌ها ئه‌م به‌ڵگه‌یه: عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ (رضي الله عنه) قَالَ: كَانَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله عليه وسلم) يُرَغِّبُ فِي قِيَامِ رَمَضَانَ مِنْ غَيْرِ أَنْ يَأْمُرَهُمْ فِيهِ بِعَزِيمَةٍ، فَيَقُولُ: ((مَنْ قَامَ رَمَضَانَ إِيمَانًا وَاحْتِسَابًا، غُفِرَ لَهُ مَا تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِهِ)). فَتُوُفِّيَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله عليه وسلم) وَالْأَمْرُ عَلَى ذَلِكَ، ثُمَّ كَانَ الْأَمْرُ عَلَى ذَلِكَ فِي خِلَافَةِ أَبِي بَكْرٍ، وَصَدْرًا مِنْ خِلَافَةِ عُمَرَ (رضي الله عنه) عَلَى ذَلِكَ. [بخاري / الإيمان/ ٣٧]
واته: (ابوهریره) (خوای لێ ڕازی بێت) ده‌ڵێ: پێغه‌مبه‌ری خوا(صلی الله عليه وسلم) هانی ده‌دا بۆشه‌ونوێژی ڕه‌مه‌زان به‌بێ ئه‌وه‌ی فه‌رمانیان پێبكات، ده‌یفه‌رموو: (هه‌ركه‌س له‌ڕه‌مه‌زاندا به‌بڕوای ته‌واو و به‌هیوای پاداشته‌وه شه‌و نوێژ بكات، خوا له‌گوناهه پێشوه‌كانی خۆش ده‌بێت) هه‌تا پێغه‌مبه‌ر(صلی الله عليه وسلم) كۆچی دوایی كردو كار به‌م شێوه‌یه بوو، له‌سه‌رده‌می ابوبكرو سه‌ره‌تای خه‌لافه‌تی عمریشدا (خوای لێ ڕازی بێت) هه‌ر به‌و شێوه‌یه بوو [مه‌به‌ست له‌نوێژی ته‌راویحه].
ئه‌ی به‌نده‌ی خوا: ئایا ده‌زانیت مه‌رجه‌كانی تهوبه بریتین له:
يه‌كه‌م: ده‌ستبه‌جێ وازهێنان له تاوانه‌كه‌و ئه‌نجام نه‌دانى.
دووه‌م: ڕقلێبوونه‌وه‌ى له‌و هه‌ڵه و تاوانانه‌ى ئه‌نجامى دوان و خه‌مى بۆ بخوات كه چۆن ئه‌و كاره نه‌شياوانه‌ى ئه‌نجامداوه و په‌شيمان بێته‌وه.
سێييه‌م: ئه‌نجام نه‌دانه‌وه‌ى تاوان, چ گه‌وره بێت يان بچوك، پێويسته به ته‌واوى وازى لێ بهێنێت و نه‌گه‌رێته‌وه سه‌رى.
چواره‌م: ئه‌گه‌ر تاوانه‌كه‌ت حه‌قى خه‌ڵك بوو پێويسته بۆى بگێڕيته‌وه يان گه‌ردنى خۆتى پێ ئازاد بكه‌ى.
ئه‌ی به‌نده‌ی خوا: بۆ ئه‌وه‌ی به‌هه‌ڵه تێنه‌گه‌ییت ئه‌و گوناهانهی كه خوای گه‌وره لێیخۆش ده‌بێت بریتیه له‌و گوناهانهی له نێوان به‌نده وخوای گه‌وره‌دا ئه‌نجام ده‌درێت، به‌ڵام هه‌ر تاوانێك له نێوان به‌نده‌كان خۆیاندا ببێت ئه‌وه پێویستی به دانانه‌وه‌ی مافه‌كانه یان به لێبوردن وگه‌ردن ئازایی.
له كۆتاییدا: مرۆڤى باوه‌ڕدار پێويسته به‌رده‌وام تهوبه بكات و بگه‌رێته‌وه بۆ لاى خوا و په‌شيمان بێت له‌و هه‌ڵه و تاوانانه‌ى ئه‌نجامى داون ، چونكه ژيانى دونيا كورته و كه‌م بايه‌خه و ڕۆژى دوايى هه‌تا هه‌تاییه.
