پله‌وپایه‌ی ڕۆژوو له‌ ئیسلامدا

پله‌وپایه‌ی ڕۆژوو له‌ ئیسلامدا

] kurdish – كوردی – كردي [

زاگرۆس هه‌مه‌وه‌ندی

پێداچونه‌وه‌ی: پشتیوان سابیر عه‌زیز

2011 - 1432

﴿ مكانة الصیام في الإسلام ﴾

« باللغة الكردية »

زاكروس هموندي

مراجعة: بشتيوان صابر عزيز

2011 - 1432

پله‌وپایه‌ی ڕۆژوو له‌ ئیسلامدا

سوپاس وستایش بۆ خوای گه‌وره‌ ومیهره‌بان دردود وصه‌ڵاواتای بێ پایان بۆ گیانی پێشه‌وای مرۆڤایه‌تی محمد المصطفی و هاوه‌ڵ وشوێنكه‌وتوانی هه‌تا ڕۆژی دوایی.

ئازیزان ڕۆژوو به‌گشتی و ڕۆژووی مانگی ڕه‌مه‌زان به‌تایبه‌تی پله‌وپایه‌یه‌كی گه‌وره‌ ومه‌زنی هه‌یه‌ له‌ئاینی پیرۆزی ئیسلامدا، ئێمه‌ هه‌وڵ ئه‌ده‌ین به‌ئه‌ندازه‌ی پێویست ئه‌وه‌ی له‌فه‌رمووده‌ سه‌حیحه‌كاندا له‌م باره‌یه‌وه‌ هاتووه‌، بیخه‌ینه‌ به‌رده‌م به‌ڕێزتان :

1ـ ئه‌وه‌ى له‌ به‌هه‌شتدا بۆ رۆژ‌ووه‌وانانه‌:

عن سَهْلٍ رضي الله عنه عن النبي (صلی الله علیه وسلم) قال إِنَّ في الْجَنَّةِ بَابًا يُقَالُ له الرَّيَّانُ يَدْخُلُ منه الصَّائِمُونَ يوم الْقِيَامَةِ لَا يَدْخُلُ منه أَحَدٌ غَيْرُهُمْ يُقَالُ أَيْنَ الصَّائِمُونَ فَيَقُومُونَ لَا يَدْخُلُ منه أَحَدٌ غَيْرُهُمْ فإذا دَخَلُوا أُغْلِقَ فلم يَدْخُلْ منه أَحَدٌ. { رواه البخاري 1896 ومسلم 1027} واته‌ : سه‌هل (ره‌زاى خواى لێبێت) ده‌ڵێ: پێغه‌مبه‌ر (صلی الله علیه وسلم) فه‌رمووى: "له‌به‌هه‌شتدا ده‌رگایه‌ك هه‌یه‌ پێی ده‌وترێت ره‌ییان له‌ رۆژ‌ى دواییدا رۆژ‌ووه‌وانان لێیه‌وه‌ ده‌چنه‌ ژ‌ووره‌وه‌ جگه‌ له‌وان كه‌سی تر لێیه‌وه‌ ناچێته‌ ژ‌ووره‌وه‌، ده‌وترێت رۆژ‌ووه‌وانان كامه‌تان؟ ئه‌وانیش هه‌ڵده‌سنه‌وه‌، جگه‌ له‌وان كه‌سى تر لێیه‌وه‌ ناچێته‌ ژ‌ووره‌وه‌ جا كه‌ ئه‌وان چوونه‌ ژ‌ووره‌وه‌ ده‌رگاكه‌ داده‌خرێت، ئیتر كه‌سى لێوه‌ ناچێته‌ ژ‌ووره‌وه‌".

2ـ رۆژ‌وو قه‌ڵغانه‌:

عن أبي أُمَامَةَ الْبَاهِلِيِّ عن النبي (صلی الله علیه وسلم) قال من صَامَ يَوْمًا في سَبِيلِ اللَّهِ جَعَلَ الله بَيْنَهُ وَبَيْنَ النَّارِ خَنْدَقًا كما بين السَّمَاءِ وَالآرْضِ. { رواه الترمذي 4/167 (1624) والطبراني في الكبير 8/280 (7921) حديث حسن} واته‌ : ئه‌بوئومامه‌ى باهیلى (ره‌زاى خواى لێبێت) ده‌ڵى: پێغه‌مبه‌ر (صلی الله علیه وسلم) فه‌رمووى: "هه‌ركه‌س رۆژ‌ێك له‌به‌ر خوا به‌ رۆژ‌وو بێت خواى گه‌وره‌ خه‌نه‌قێكى به‌ قه‌ده‌ر نێوان ئاسمانو زه‌وى له‌نێوان ئه‌و كه‌سه‌و ئاگرى دۆزه‌خدا دروست ده‌كات". واته‌ زۆر دوورى ده‌خاته‌وه‌ له‌وه‌ى كه‌ بچێته‌ دۆزه‌خ.

قال عُثْمَان بن أبي الْعَاصِ رضي الله عنه سمعت رَسُولَ اللَّهِ (صلی الله علیه وسلم) يقول: الصِّيَامُ جُنَّةٌ كَجُنَّةِ أَحَدِكُمْ من الْقِتَالِ. { رواه النسائي 4/ 167 (2231) وابن حزيمة في صحيحه 3/193 (189) واحمد 4/22 حديث حسن} واته‌ : عوسمانى كوڕى ئه‌بولعاس (ره‌زاى خواى لێبێت) ده‌ڵێ: له‌ پێغه‌مبه‌رم (صلی الله علیه وسلم) بیست فه‌رمووى: "رۆژ‌وو قه‌ڵغانه‌ له‌ ئاگرى دۆزه‌خ وه‌ك قه‌ڵغانى كه‌سیكتان له‌ جه‌نگدا ـ خۆى پێ ده‌پارێزێ ـ ".

عن أبي سَعِيدٍ رضي الله عنه قال سمعت النبي (صلی الله علیه وسلم) يقول من صَامَ يَوْمًا في سَبِيلِ اللَّهِ بَعَّدَ الله وَجْهَهُ عن النَّارِ سَبْعِينَ خَرِيفًا. { رواه البخاري 2840 ومسلم 1153 والترمذي 1623 والنسائي 2247} واته‌ : ئه‌بوسه‌عیدى خودرى (ره‌زاى خواى لێ بێت) ده‌ڵێ له‌ پێغه‌مبه‌رم (صلی الله علیه وسلم) بیست فه‌رمووى: "هه‌ركه‌س رۆژ‌ێك له‌به‌ر خوا به‌ رۆژ‌وو بێت خواى گه‌وره‌ حه‌فتا سالأ ـ رێگا ـ له‌ دۆزه‌خ دوورى ده‌خاته‌وه‌".

3ـ رۆژ‌وو كه‌فاره‌تى گوناهه‌كانه‌:

عن أبي هُرَيْرَةَ قال قال رسول اللَّهِ (صلی الله علیه وسلم) من صَامَ رَمَضَانَ إِيمَانًا وَاحْتِسَابًا غُفِرَ له ما تَقَدَّمَ من ذَنْبِهِ. { رواه البخارى 759 وابوداود 1372} واته‌ : ئه‌بوهوره‌یره‌ (ره‌زاى خواى لێ بێت) ده‌ڵى: "پێغه‌مبه‌ر (صلی الله علیه وسلم) فه‌رمووى: "هه‌ركه‌س رۆژ‌ووى مانگى ره‌مه‌زان بگرێت به‌ ئیمانو ئیخلاصه‌وه‌ له‌ گوناهه‌كانى رابردووى ده‌بوردرێ".

4ـ بۆنى ده‌مى له‌ میسك خۆشتره‌ لاى خودا:

عن عَائِشَةَ رضي الله عنها عن النبي (صلی الله علیه وسلم) قال: .... وَالَّذِي نَفْسُ مُحَمَّدٍ بيده لَخُلُوفُ فَمِ الصَّائِمِ أَطْيَبُ عِنْدَ اللَّهِ من رِيحِ الْمِسْكِ. { رواه النسائي 4/167 (2234) حديث صحيح} واته‌ : عائیشه‌ (ره‌زاى خواى لێ بێت) ده‌ڵى: پێغه‌مبه‌ر (صلی الله علیه وسلم) فه‌رمووى: ".... سوێند به‌و خوایه‌ى گیانى منى به‌ده‌سته‌ بۆنى ده‌مى رۆژ‌ووه‌وان لاى خوا له‌ بۆنى میسك خۆشتره‌".

5ـ رۆژ‌ووه‌وانان پاداشتیان بێشوماره‌:

عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ - رضى الله عنه - قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه وسلم) « كُلُّ عَمَلِ ابْنِ آدَمَ يُضَاعَفُ الْحَسَنَةُ عَشْرُ أَمْثَالِهَا إِلَى سَبْعِمِائَةِ ضِعْفٍ قَالَ اللَّهُ عَزَّ وَجَلَّ إِلآ الصَّوْمَ فَإِنَّهُ لِى وَأَنَا أَجْزِى بِهِ يَدَعُ شَهْوَتَهُ وَطَعَامَهُ مِنْ أَجْلِى لِلصَّائِمِ فَرْحَتَانِ فَرْحَةٌ عِنْدَ فِطْرِهِ وَفَرْحَةٌ عِنْدَ لِقَاءِ رَبِّهِ. وَلَخُلُوفُ فِيهِ أَطْيَبُ عِنْدَ اللَّهِ مِنْ رِيحِ الْمِسْكِ » { رواه مسلم 1151 والنسائي 2212 وابن ماجة 1638 واحمد 9720} واته‌ : ئه‌بوهوره‌یره‌ (ره‌زاى خواى لێبێت) ده‌ڵى: پێغه‌مبه‌ر (صلی الله علیه وسلم) فه‌رمووى: "هه‌موو كرده‌وه‌ چاكه‌كانى ئاده‌میزاد یه‌ك به‌ ده‌ تا یه‌ك به‌ حه‌وت سه‌د پاداشتى زیاد ده‌كات، خواى گه‌وره‌ ده‌فه‌رموێت جگه‌ له‌ رۆژ‌وو، چونكه‌ بێگومان رۆژ‌وو هه‌ر بۆ منه‌و ته‌نیا منیش پاداشتى ده‌ده‌مه‌وه‌، وازدێنێ له‌ ئاره‌زوو خواردنى له‌به‌ر من، رۆژ‌ووه‌وان دوو خۆشی بۆ هه‌یه‌، خۆشییه‌كى كاتى به‌ربانگ كردنه‌وه‌ى و رۆژ‌وو شكاندنى، خۆشییه‌كه‌ى ترى كاتى به‌ خزمه‌ت په‌روه‌ردگار ده‌گات ـ له‌ قیامه‌تدا و پاداشتى رۆژ‌ووه‌كه‌ى ده‌بینێت ـ وه‌ بۆنى ده‌مى رۆژ‌ووه‌وان ـ كاتێ به‌ رۆژ‌ووه‌ ـ لاى خوا له‌ بۆنى میسك خۆشتره‌".

ئه‌ی په‌روه‌ردگاری به‌ده‌سه‌ه‌ڵات و به‌توانا به‌ڕه‌حم و میهره‌بانی زاتی هه‌ق ته‌عالای خۆت بمانخه‌یته‌ به‌ر ڕیزی ئه‌و كه‌سانه‌ی كه‌ خۆت لێیان ڕازییت وئه‌و كرده‌وانه‌شمان لا شیرین و خۆشه‌ویست بكه‌یت كه‌ خۆت خۆشت ده‌ون و فه‌رمانت پێكردوون.