API
حوكمی كاری پارێزه‌ران ( المحاماة )
پۆڵێنه‌كان
Full Description
حوكمی كاری پارێزه‌ران ( المحاماة )
] kurdish – كوردی – كردي [
ده‌سته‌ی به‌شی زمانی كوردی له ماڵپه‌ڕی ئیسلام هاوس
پێداچونه‌وه‌ی :پشتیوان سابیر عه‌زیز
2011 - 1432
﴿ حكم العمل في مهنة المحاماة ﴾
« باللغة الكردية »
فريق اللغة الكردية بموقع دار الإسلام
مراجعة: بشتيوان صابر عزيز
2011 - 1432
حوكمی كاری پارێزه‌ران ( المحاماة )
ئه‌م پرسیاره ئاڕاسته‌ی شیخ صاڵح الفوزان كرا (خوا بیپارێزیت) ئه‌مه‌ش ده‌قی پرسیاره‌كه‌یه:
پرسیار : ئایا ڕای فه‌زیڵه‌تی شێخ چیه سه‌باره‌ت به كاری پارێزه‌ری ( محاماة ) له‌و ڕووه‌وه كه هه‌ڵده‌سن به به‌رزكردنه‌وه‌ی ده‌عوا له‌به‌رده‌م دادگا مه‌ده‌نیه‌كاندا له‌پێناو به‌رگریكردن له‌و قه‌ضیه مه‌ده‌نی و بارگانیانه‌ی كه گومانی ڕیبای لێده‌كرێت، خوای گه‌وره بتپارێزێت وه‌ڵاممان بده‌ره‌وه .
وه‌ڵامی شێخ صالح الفوزان (خوا بیپارێزیت) : گومانی تێدا نیه بریكاریه‌تی كردنی كه‌سانێكی تر له ناكۆكی و ڕووبه‌ڕوو بونه‌وه له‌به‌رده‌م دادگادا شتێكی ڕێگا پێدراوه وهیچی تێدا نیه، به‌ڵام به نسبه‌ت جۆریه‌تی ئه‌و ناكۆكی ونیزاعانه‌ی كه بریكاریه‌تی تێدا ده‌كات كاره‌كه‌ی ئه‌گۆڕێت، ئه‌گه‌ر هاتوو زانی ئه‌و كه‌سه له‌سه‌ر هه‌قه ئه‌و بریكارێتی وپارێزگاری (محاماة ) كردنه‌ی ته‌نها بۆ ئه‌وه‌یه ڕاستیه‌كان بگه‌یه‌نێت به‌و مه‌رجه‌ی درۆ وده‌له‌سه وفێڵكردن وته‌زویركردنی تێدا نه‌بێت وئه‌و به‌ڵگانه‌ی كه خاوه‌نی ئه‌صڵی قه‌ضیه‌كه هه‌یه‌تی به‌باشتر بیانگه‌ینێت ئه‌وه ئه‌م كاره‌ی هیچی تێدا نیه و ڕێگری لێ نه‌كراوه .
به‌ڵام ئه‌گه‌ر هاتوو ناكۆكی و ڕووبه‌ڕوو بوونه‌وه‌یه‌ك كه له‌سه‌ر ناهه‌ق و باطل بووه، ئه‌وه به‌هیچ شێوه‌یه‌ك دروست نیه مرۆڤ كاری پارێزه‌ری تێدا بكات وونزیكی بكه‌وێته‌وه، چونكه خوای گه‌وره فه‌رموویه‌تی : {وَلَا تَكُنْ لِلْخَائِنِينَ خَصِيمًا } {النساء :105} واته : بۆ ناپاکان مه‌به به پارێزه‌ر و داواچی.
هه‌موومان ده‌زانین ئه‌گه‌ر هاتوو قه‌ضیه‌یه‌ك قه‌ضیه‌یه‌كی هه‌ق وڕاست بێت وهیچ شتێكی له درۆ و ناهه‌قی ته‌زویر تێدا نه‌بێت ئه‌مه كارێكه وهیچی تێدا نییه، به‌تایبه‌تی ئه‌گه‌ر هاتوو خاوه‌ن هه‌ق كه‌سێكی لاواز وبێ ده‌م وپل بوو نه‌یده‌توانی خۆی به‌رگری له مافه‌كه‌ی خۆی بكات و ده‌عوا بۆ قه‌ضیه‌كه‌ی به‌رز بكاته‌وه، جا له‌م كاته‌دا ئه‌گه‌ر كه‌سێكی به‌هێزتر و به‌ده‌م وپلتر له‌خۆی دیاری بكات كه بریكارێتی بكات ئه‌وه له‌شه‌ریعه‌تی پیرۆزی ئیسلامدا ڕێگا پێدراوه و جائیزه، وه‌ك خوای گه‌وره له‌م باره‌یه‌وه فه‌رموویه‌تی :{فَإِنْ كَانَ الَّذِي عَلَيْهِ الْحَقُّ سَفِيهًا أَوْ ضَعِيفًا أَوْ لَا يَسْتَطِيعُ أَنْ يُمِلَّ هُوَ فَلْيُمْلِلْ وَلِيُّهُ بِالْعَدْلِ} {البقرة :282} واته : ئه‌گه‌ر قه‌رزاره‌كه هه‌ڵه‌شه و نه‌زان و كه‌م ئاوه‌ز بوو؛ وه‌یان له روانگه‌ی ئه‌قڵه‌وه بێ هێزو لاواز بوو (مناڵ بوو، یا به‌ساڵا چوبوو) وه‌یان نه‌یده‌توانی ئه‌وی پێویسته بیڵێ و بنوسرێ؛ (كه‌ڕولاڵ بوو) یان نه‌خوێنده‌وار بوو، با چاودێرو سه‌رپه‌رشتكاره‌كه‌ی به داداگه‌رانه سه‌نه‌ده‌كه داڕێژێ و. نووسه‌ره‌كه‌یش بینووسێ.
جا كه‌وا بوو بریكاریه‌تی له‌بری كه‌سێكی لاواز بۆ سه‌ندنه‌وه‌ی هه‌قه‌كه‌ی یان بۆ لابردنی سته‌م وزوڵم له‌سه‌ر ئه‌وه كارێكی باش وچاكه .
به‌ڵام ئه‌گه‌ر پێچه‌وانه‌ی ئه‌مه بوو، به‌وه‌ی یارمه‌تی كه‌سێكی ناهه‌ق و باطلی تێدا بوو، یان به‌رگری كردنی كه‌سێكی سته‌مكار بوو به كۆمه‌ڵه به‌ڵگه‌یه‌كی دۆر و ته‌زویر و ئه‌و كه‌سه‌شی بریكارێتی و پارێزه‌ریه‌تیه‌كه ده‌كات ئه‌وه‌ی ده‌زانی، یان هه‌ر ده‌یزانی قه‌ضیه‌كه له‌بنه‌ماوه پوچ وبه‌تاڵه، وه‌ك بریكاریه‌تی و پارێزه‌ری كردن له‌مامه‌ڵه‌یه‌كدا كه ڕیبا و سوودی تێدا بیت ئه‌وه دروست نییه، بۆیه دروست نییه بۆ موسڵمان بریكارێتی و پارێزه‌ریه‌تی له‌كارێكی به‌تاڵ و پڕوپوچدا بكات تێدا بكات، له‌به‌ر ئه‌وه‌ی له‌م كاته‌دا كه‌سی پارێزه‌ر ده‌بێت به‌یارمه‌تیده‌ر وهاوكاری كه‌سێك له‌سه‌ر شتێكی ناهه‌ق و ناره‌وا .
خوای گه‌وره‌ش زانا وشاره‌زاتره .
سه‌رچاوه : المنتقی من فتاوی فضیلة الشیخ صالح بن فوزان بن عبد الله الفوزان، به‌رگی دووه‌م/لاپه‌ڕه 411.
