الصيام ومكانته في الإسلام

أعرض المحتوى باللغة الأصلية anchor

translation دانـراو : عه‌بدولسه‌لام موحه‌مه‌د پشده‌ری
1

مه‌به‌ست له‌ ڕۆژوو وپله‌و وپایه‌یه‌كه‌ی له‌ ئیسلامدا

2.8 MB DOC
2

مه‌به‌ست له‌ ڕۆژوو وپله‌و وپایه‌یه‌كه‌ی له‌ ئیسلامدا

344.6 KB PDF

مقالة باللغة الكردية، وفيها بيان لمعنى الصيام في اللغة والاصطلاح مع فضله ومكانته في الإسلام.

    مه‌به‌ست له‌ ڕۆژوو وپله‌و وپایه‌یه‌كه‌ی له‌ ئیسلامدا

    ] kurdish – كوردی – كردي [

    عبد السلام محمد پشده‌ری

    پێداچونه‌وه‌ی:پشتیوان سابیر عه‌زیز

    2013 - 1434

    الصیام ومكانته في الإسلام

    « باللغة الكردية »

    عبد السلام محمد بشدري

    مراجعة: بشتيوان صابر عزيز

    2013 - 1434

    مه‌به‌ست له‌ ڕۆژوو وپله‌و وپایه‌یه‌كه‌ی له‌ ئیسلامدا

    خوای گه‌وره‌ ڕۆژووی بۆ ته‌شریع كردوین، و به‌ چواره‌م ڕوكنی ئیسلامه‌كه‌مانی داناوه‌، و كۆمه‌ڵێك ده‌قیش له‌ قورئان و سوننه‌ت جه‌خت له‌سه‌ر واجب بوونی ده‌كه‌نه‌وه‌، وئه‌حكامه‌كانیان به‌ شێوه‌یه‌كی جوان ڕوون كردوه‌ته‌وه‌، به‌ یارمه‌تی خوای گه‌وره‌ هه‌وڵ ده‌ده‌ین تیشك بخه‌ینه‌ سه‌ر هه‌ندێكیان .

    پێناسه‌ی ڕۆژوو له‌ زمانه‌وانییدا :

    ڕۆژوو (صوم) له‌ زمانه‌وانییدا به‌مانای وازهێنان و ڕێگری له‌شتێك ده‌وترێت، وه‌ك خوای گه‌وره‌ فه‌رموویه‌تی : ▬إِنِّي نَذَرْتُ لِلرَّحْمَنِ صَوْمًا فَلَنْ أُكَلِّمَ الْيَوْمَ إِنسِيًّا♂ [سورة مريم: الآية 26] واتا : به‌ڕاستی من نه‌زرمكردووه بۆ خوای به‌ به‌زه‌یی كه‌ بێده‌نگ بم, و ئه‌مڕۆ له‌گه‌ڵ هیچ كه‌سێكدا قسه‌ نه‌كه‌م .

    زماناسان ووتويانه: (صام صوما وصیاما) واتا : خۆی گرتوه‌ته‌وه‌ له‌ خواردن و خواردنه‌وه‌ و ژن و ژنخوازی، هه‌ر بۆیه‌ به‌ ئه‌سپ ده‌وترێت : (صائم) له‌به‌ر خۆگرتنه‌وه‌ی له‌ ئالیك خواردن [ سه‌یری القاموس المحيط ، لسان العرب، مادة (صوم) بكه‌ ]

    به‌ڵام پێناسه‌ی ڕۆژوو لای زانایانی شه‌رعناس : به‌مانای خۆگرتنه‌وه‌ به‌نیه‌تی به‌ندایه‌تی و په‌رستنی خوای گه‌وره‌ دێت، له‌ چه‌ند شتێكی تایبه‌ت له‌كاتێكی تایبه‌ت، له‌ لایه‌ن كه‌سێكی تایبه‌ته‌وه‌ به‌چه‌ند مه‌رجێكی دیاری كراوی تایبه‌ت، به‌ڵگه‌ش له‌سه‌ر ئه‌م ووته‌یه‌، خوای گه‌وره‌ فه‌رموویه‌تی : ▬وَكُلُوا وَاشْرَبُوا حَتَّى يَتَبَيَّنَ لَكُمُ الْخَيْطُ الأَبْيَضُ مِنُ الْخَيْطِ الأَسْوَدِ مِنُ الْفَجْرِ ثُمَّ أَتِمُّوا الصِّيَامَ إِلَى اللَّيْلِ♂ [سورة البقرة: الآية 187 ] واتا : ده‌سا به‌درێژایی شه‌وگار بخۆن و بخۆنه‌وه‌، هه‌تا ئه‌وكاته‌ هه‌ودای سپیایی ده‌مه‌وبه‌یان له‌نێو هه‌ودای ڕه‌شی شه‌و له‌ رۆژهه‌ڵاته‌وه‌ ده‌رده‌كه‌وێ و جیائه‌بێته‌وه, له‌ پاشان ڕۆژوووه‌كه‌تان ببه‌نه‌ سه‌رو ته‌واوی بكه‌ن، هه‌رله‌ شه‌به‌قه‌وه‌ تا شه‌ودێت و خۆرئاوا ده‌بێت .

    ڕۆژوو به‌بێ نیه‌ت دروست نییه‌، وه‌ ده‌بێت له‌ به‌ره‌به‌یانه‌وه‌ هه‌تاوه‌كو ڕۆژئاوابوون بێت، وه‌ بـــه‌چه‌ند مه‌رجێكی تایبه‌تیش نه‌بێت ڕۆژوو دروست نابێت .

    پله‌ وپایه‌ی ڕۆژوو له‌ ئیسلامدا :

    1) ڕۆژوو ڕوكنێكه‌ له‌ پێنج ڕوكنه‌كانی ئاینی پیرۆزی ئیسلام، یه‌كێكه‌ له‌ باشترین عیباده‌ت و په‌رستنه‌كان كه‌ بۆ خودا ده‌كرێت، چونكه‌ خوای گه‌وره‌ تایبه‌تی كردووه‌ به‌خۆیه‌وه‌، ئه‌وه‌تانێ له‌فه‌رمووده‌یه‌كی قودسیدا ده‌فه‌رمووێت : « كل عمل ابن آدم له إلا الصوم؛ فإنه لي، وأنا أجزي به.. » [رواه البخاري في الصوم، باب فضل الصوم (1894)، ومسلم في الصيام باب حفظ اللسان للصائم (1151) ] واتا : هه‌موو كاروكرده‌وه‌ی نه‌وه‌كانی ئاده‌م بۆ خۆیانه‌، ڕۆژوو نه‌بێت، ڕۆژوو بۆ منه‌، وه‌ هه‌ر منیش پاداشتی ده‌ده‌مه‌وه‌ .

    2) ڕۆژوو نهێنیه‌كی گرنگی نێوان به‌نده‌ و په‌روه‌ردگاری به‌دیهێنه‌ریه‌تی، ئه‌ویش خۆی له‌ هه‌ستكردنی به‌نده‌كانه‌وه‌ ده‌بینێته‌وه‌ به‌ چاودێری كردنی په‌روه‌ردگاریان له هه‌موو سات و كاتێكدا، چونكه‌ ڕۆژووگرتن هه‌موو ده‌رگاكانی ڕیا و ڕوپامایی داخستووه‌، به‌شێوه‌یه‌ك هیچ ده‌رفه‌تێكی بۆ نه‌هێشتوه‌ته‌وه‌، نه‌ك هه‌ر ئه‌وه‌نده‌ به‌ڵكو باوه‌ڕداران له‌سه‌ر چاودێری كردنی خوای گه‌وره‌ په‌روه‌رده‌ ده‌كات، ئه‌مه‌ش ئامانجێكی به‌رز وپیرۆزی ڕۆژووه‌ له‌ ئیسلامدا .

    3) ڕۆژوو كۆمه‌ڵگه‌ فێری ڕێكخستن و دادپه‌روه‌ری یه‌كسانی ده‌كات، وه‌ سۆز وبه‌زه‌یی چاكه‌ خوازی له‌ دڵ و ده‌روونی باوه‌ڕداراندا ده‌چێنێت، هه‌روه‌ك چۆن كۆمه‌ڵگه‌یش ده‌پارێزێت له‌ خراپه‌ و خراپه‌كاری و گه‌نده‌ڵی .

    4) ڕۆژوو وا ده‌كات له‌ موسڵمانان كه‌ هه‌ست به‌ ئێش و ئازاری براكانی بكات له‌ ته‌واوی ڕووی سه‌ر زه‌ویدا، ئه‌مه‌ش هانی ده‌دات كه‌ ده‌ستی یارمه‌تیان وهاوكاری بۆ هه‌ژاران و نه‌داران درێژ بكات، ئه‌مه‌ش ده‌بێته‌ هۆی چاندنی خۆشه‌ویستی و برایه‌تی له‌ نێوانیاندا .

    5) ڕۆژوو ڕاهێنانێكی كرداریه‌ له‌سه‌ر كۆنترۆڵ كردنی دروون، و هه‌ڵگرتنی لێپرسراویه‌تی و به‌رگه‌ گرتنی ناڕه‌حه‌تی و نه‌هه‌ماتیه‌كان .