API
مانای ووشه‌ی هێز له قورئاندا
پۆڵێنه‌كان
Full Description
مانای ووشه‌ی هێز له قورئاندا
] kurdish – كوردی – كردي [
پشتیوان سابیر عه‌زیز
پێداچونه‌وه‌ی: سه‌رباز حه‌مید كه‌ركوكی
2012 - 1433
معنى القوة في السياق القرآني
« باللغة الكردية »
بشتيوان صابر عزيز
مراجعة: سرباز حميد قادر
2012 - 1433
مانای ووشه‌ی هێز له قورئاندا
مانای هێز له قورئاندا به هه‌موو شێوازیه‌كانیه‌وه ٤٢ جار هاتوه، له ٢٥ سوره‌تدا. ئه‌مه‌ش گرنگی هێز ده‌گه‌یه‌نێت له ژیانی ئوممه‌تی موسڵماندا.
له ڕوانگه‌ی ئایه‌ته‌كانه‌وه ئه‌گه‌ر ته‌ماشای ووشه‌ی هێز بكه‌یین له قورئاندا به‌م مانایانه‌ی خواره دێن:
یه‌كه‌م: به مانای ده‌سه‌ڵاتی خوای گه‌وره(القدرة الإلهية):
خوای گه‌وره له سوره‌تی ( البقرة) دا ده‌فه‌رموێت: ﴿وَلَوْ يَرَى الَّذِينَ ظَلَمُوا إِذْ يَرَوْنَ الْعَذَابَ أَنَّ الْقُوَّةَ لِلَّهِ جَمِيعًا وَأَنَّ اللَّهَ شَدِيدُ الْعَذَابِ﴾ [البقرة :١٦٥ ]
واته: ئه‌گه‌ر ببینن ئه‌وانه‌ی سته‌میان کردوه (به هاوبه‌شی په‌یدا کردن بۆخوا) کاتێک که چاویان ده‌که‌وێت به‌سزا(ی خوا ده‌زانن) که هه‌رچی ده‌سه‌ڵات هه‌یه هه‌مووی بۆ خوایه وه بێگومان سزای خوا زۆر سه‌خته.(ته‌فسیری پوخته‌ی قورئان).
دووه‌م: به مانای ده‌سه‌ڵات له لای مه‌لائیكه‌ت(القدرة عند الملائكة):
خوای گه‌وره له سوره‌تی ( التكوير ) دا ده‌فه‌رموێت: ﴿ذِي قُوَّةٍ عِنْدَ ذِي الْعَرْشِ مَكِينٍ﴾ [التكوير :٢٠].
واته: خاوه‌نی هێزو ده‌سه‌ڵاته و لای خاوه‌نی عه‌رش، فریشته‌یه‌کی پایه‌داره.(ته‌فسیری ئاسان).
سێهه‌م: به مانای هێز له لای جنۆكه(القوة عند الجن):
خوای گه‌وره له سوره‌تی ( النمل ) دا ده‌فه‌رموێت: ﴿قَالَ عِفْرِيتٌ مِنَ الْجِنِّ أَنَا آتِيكَ بِهِ قَبْلَ أَنْ تَقُومَ مِنْ مَقَامِكَ ۖ وَإِنِّي عَلَيْهِ لَقَوِيٌّ أَمِينٌ﴾ [النمل :٣٩].
واته: جنۆکه‌یه‌کی گه‌وره‌ی به‌هێز له جنۆکه‌کان وتی: من ئه‌و (ته‌خته‌ییت) بۆ دێنم پێش ئه‌وه‌ی له جێگه‌ی خۆت هه‌ستی، وه من بۆ ئه‌وكاره به هێزو ده‌ست پاكم، ئاماده‌م هه‌روه‌كو خۆی بێهێنمه به‌رده‌ستت (ته‌فسیری پوخته‌ی قورئان و ڕامان).
چواره‌م: به مانای ژماره(العدد ).
خوای گه‌وره له سوره‌تی ( هود) دا ده‌فه‌رموێت: ﴿ وَيَا قَوْمِ اسْتَغْفِرُوا رَبَّكُمْ ثُمَّ تُوبُوا إِلَيْهِ يُرْسِلِ السَّمَاءَ عَلَيْكُمْ مِدْرَارًا وَيَزِدْكُمْ قُوَّةً إِلَىٰ قُوَّتِكُمْ وَلَا تَتَوَلَّوْا مُجْرِمِينَ ﴾ [هود :٥٢ ]
واته: وه ئه‌ی گه‌له‌که‌م داوای لێبوردن له په‌روه‌ردگارتان بکه‌ن دواتر بگه‌ڕێنه‌وه بۆلای ئه‌و (ئه‌گه‌ر وابکه‌ن خوا) له ئاسمانه‌وه (باران) ده‌بارێنێ به‌سه‌رتاندا به‌لێزمه و هێزێ تر زیاد ده‌کات بۆ هێزه‌که‌تان وه ڕوو وه‌رمه‌گێڕن (له بانگه‌وازه‌که‌م) به تاوان باری.(ته‌فسیری پوخته‌ی قورئان)
پێنجه‌م: به مانای سوربون وتوند گرتن(الجد والمواظبة):
خوای گه‌وره له سوره‌تی ( البقرة )دا ده‌فه‌رموێت: ﴿ وَإِذْ أَخَذْنَا مِيثَاقَكُمْ وَرَفَعْنَا فَوْقَكُمُ الطُّورَ خُذُوا مَا آتَيْنَاكُمْ بِقُوَّةٍ وَاذْكُرُوا مَا فِيهِ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ ﴾ [البقرة :٦٣ ]
واته: یادی ئه‌و نیعمه‌ته‌ش بكه‌نه‌وه كاتێك په‌یمانمان لێوه‌رگرتن (كه په‌یڕه‌وی ته‌ورات بكه‌ن) و كێوی گورمان به‌ڕاسه‌رتانه‌وه ڕاگرت و پێمان وتن: ئه‌و به‌رنامه‌یه‌ی پێمانداون به توندی بیگرن (ئه‌گینا ئه‌م چیایه ده‌ده‌ین به‌سه‌رتاندا)، هه‌میشه‌ش با له بیرتان بێت چی تێدایه‌و چیتان لێده‌خوازێت، بۆ ئه‌وه‌ی له خوا ترس و پارێزكاربن(ته‌فسیری ئاسان).
شه‌شه‌م: به مانای زۆر سه‌خت و توندو تیژ (البطش):
خوای گه‌وره له سوره‌تی ( هود )دا ده‌فه‌رموێت: ﴿ قَالَ لَوْ أَنَّ لِي بِكُمْ قُوَّةً أَوْ آوِي إِلَىٰ رُكْنٍ شَدِيدٍ﴾ [هود :٨٠ ]
وتی خۆزگه له به‌رانبه‌ر ئێوه‌دا هێزێکم ببوایه یان په‌نایه‌کی قایم ببوایه په‌نام پێ ببردایه (به‌رگریم) ده‌کردن.(ته‌فسیری پوخته‌ی قورئان).
حه‌وته‌م: به مانای توانا( الشدة):
خوای گه‌وره له سوره‌تی ( هود )دا ده‌فه‌رموێت:
﴿فَلَمَّا جَاءَ أَمْرُنَا نَجَّيْنَا صَالِحًا وَالَّذِينَ آمَنُوا مَعَهُ بِرَحْمَةٍ مِنَّا وَمِنْ خِزْيِ يَوْمِئِذٍ ۗ إِنَّ رَبَّكَ هُوَ الْقَوِيُّ الْعَزِيزُ﴾ [هود :٦٦ ]
جا کاتێ فه‌رمانمان هات (بۆ له‌ناو بردنیان) صاڵح مان ڕزگار کرد ئه‌وانه‌ش بڕوایان هێنابوو له‌گه‌ڵی به به‌زه‌ییه‌ك له‌لایه‌ن خۆمانه‌وه له سه‌رشۆڕی و ڕیسوایی ئه‌و ڕۆژه به‌ڕاستی په‌روه‌ردگارت هه‌ر خۆی به توانا و به ده‌سه‌ڵاته.(ته‌فسیری پوخته‌ی قورئان)
هه‌شته‌م: به مانای چه‌ك( السلاح):
خوای گه‌وره له سوره‌تی ( الأنفال )دا ده‌فه‌رموێت: ﴿ وَأَعِدُّوا لَهُمْ مَا اسْتَطَعْتُمْ مِنْ قُوَّةٍ وَمِنْ رِبَاطِ الْخَيْلِ تُرْهِبُونَ بِهِ عَدُوَّ اللَّهِ وَعَدُوَّكُمْ وَآخَرِينَ مِنْ دُونِهِمْ لَا تَعْلَمُونَهُمُ اللَّهُ يَعْلَمُهُمْ ۚ ﴾ [الأنفال :٦٠ ]
واته: هه‌تا بۆتان ده‌كرێ و له تواناو وزه‌تاندایه چه‌ك و جبه‌خانه‌ی جه‌نگ و، ئه‌سپی چابوكی سواریی- دژی دوژمنانی دینی خوا - ئاماده بكه‌ن ئه‌ی باوه‌ڕداران !- واته: به‌پێی ئه‌وكات و سه‌رده‌مه تێیدان چه‌ك و فڕۆكه‌و تانك و ڕۆكێت و هه‌مو جۆره پێویستیه‌ك رێك بخه‌ن ﴿ تُرْهِبُونَ بِهِ عَدُوَّ اللَّهِ وَعَدُوَّكُمْ ﴾ دوژمنی خواو، دوژمنی خۆتانی پێ بترسێنن ،چونكه ئه‌ر بزانن توانای جه‌نگتان هه‌یه ناتوانن شه‌ڕتان پیبَفرۆشن ﴿ وَآخَرِينَ مِنْ دُونِهِمْ لَا تَعْلَمُونَهُمُ ﴾ بێ له‌وانیش ئه‌و دوژمنانه‌ش بترسێنن ئێوه نایانناسن ﴿ اللَّهُ يَعْلَمُهُمْ ۚ ﴾ هه‌ر خوا چاك ئه‌یانناسێ.(ته‌فسیری ڕامان).
