حكم الأخذ من الشعر والأظفار للمضحي
أعرض المحتوى باللغة الأصلية
فتوى مترجمة إلى اللغة التايلندية، عبارة عن سؤال أجاب عنه فضيلة الشيخ محمد بن صالح العثيمين - رحمه الله -، ونصه "ما مدى صحة الحديث الذي معناه أن من أراد أن يضحي أو يضحى عنه فلا يأخذ من شعره أو ظفره شيئاً حتى يضحي، وذلك من أول أيام عشر ذي الحجة، وكيف ذلك، وما هي الأشياء التي يمتنع من سيضحي عن فعلها، وهل هذا النهي يصل إلى درجة التحريم، أم أنه للكراهة، وهل يلتزم به المقيم والحاج على السواء، أم هو خاصٌ بالمقيم دون الحاج؟"
หุก่มการตัดผมและเล็บสำหรับผู้ต้องการกุรบ่าน
] ไทย – Thai – تايلاندي [
มุหัมมัด บิน ศอลิหฺ อัล-อุษัยมีน
แปลโดย : อับดุศศอมัด อัดนาน
ตรวจทานโดย : ซุฟอัม อุษมาน
﴿حكم الأخذ من الشعر والأظفار للمضحي﴾
« باللغة التايلاندية »
الشيخ محمد بن صالح العثيمين رحمه الله
ترجمة: عبد الصمد عدنان
مراجعة: صافي عثمان
ด้วยพระนามของอัลลอฮฺ ผู้ทรงเมตตา ปรานียิ่งเสมอ
หุก่มการตัดผมและเล็บสำหรับผู้ทำกุรบ่าน
ถาม หะดีษต้นห้ามผู้ที่จะเชือดกุรบ่านตัดเล็บตัดผมเป็นหะดีษเศาะฮีหฺหรือไม่? อย่างไร? และมีอะไรอีกบ้างที่ต้องห้ามสำหรับเขา? และข้อห้าม ณ ที่นี่หมายถึงหะรอม หรือเป็นเพียงสุนัตเท่านั้น ? และข้อห้ามดังกล่าวเฉพาะผู้ที่จะเชือดกุรบ่านหรือรวมถึงผู้ไปทำหัจญ์ด้วย ?
ตอบ หะดีษบทนี้เป็นหะดีษที่เศาะฮีหฺบันทึกโดยมุสลิม ซึ่งถือเป็นข้อห้ามสำหรับผู้ที่จะเชือดกุรบ่าน ท่านนบี ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะสัลลัม ได้กล่าวว่า
«إِذَا دَخَلَ العَشْرُ وَأَرَادَ أَحَدُكُمْ أَنْ يُضَحِّيَ فَلَا يَأْخُذَنَّ مِنْ شَعْرِهِ وَلَا مِنْ ظَفْرِهِ شَيْئاً» [رواه مسلم]
ความว่า “เมื่อเข้าสู่เดือนซุลหิจญะฮฺ ผู้ที่ประสงค์จะเชือดกุรบ่านอุฎหิยะฮฺจะต้องไม่ตัดผมและเล็บของเขาแต่อย่างใด"
และอีกรายงานหนึ่งกล่าวว่า
«وَلَا مِن بَشَرِهِ»
ความว่า “และผิวหนังของเขาด้วย"
หมายถึงอย่าได้แคะผิวหนังที่ฉีกขาดหรือรอยแผล เช่นบางคนมักจะดึงผิวหนังรอยแตกที่ส้นเท้า และนี่ก็คือ 3 ประการที่เป็นข้อห้าม และข้อห้ามของท่านนบีถือว่าหะรอม นอกจากว่าจะมีหลักฐานอื่นมาทำให้ลดระดับลงเป็นมักรูฮฺหรืออื่นๆ ด้วยเหตุนี้เองที่ผู้จะเชือดกุรบ่านต้องไม่ตัด ไม่ขลิบ ไม่แคะผิวหนัง หรือเส้นผม หรือเล็บของเขาจนกว่าจะเชือดกุรบ่านเสร็จสิ้นแล้ว
สิ่งนี้นับได้ว่าเป็นความดโปรดปรานของอัลลอฮฺที่มีต่อปวงบ่าวของพระองค์ที่ไม่มีโอกาสไปประกอบพิธีหัจญ์ เพื่อให้พวกเขาได้มีส่วนร่วมกับหุจญาจญ์ในข้อปฏิบัติบางประการที่เป็นข้อห้ามแก่พวกเขา ดังกล่าวนี้ถือว่าเป็นการภักดีต่ออัลลอฮฺด้วยการละเว้นสิ่งต้องห้าม
ที่กล่าวว่าเป็นอิบาดะฮฺ เพราะว่าไม่เป็นที่อนุมัติแก่ใครสักคนเดียวที่จะทำอิบาดะฮฺไม่ว่าเป็นข้อปฏิบัติหรือข้อห้ามนอกจากจะต้องมีตัวบทจากผู้บัญญัติเท่านั้น เช่นในกรณีนี้หากผู้ที่ไม่ประสงค์จะเชือดกุรบ่านอุฎหิยะฮฺละเว้นไม่ตัดเล็บตัดผมด้วยหวังผลบุญ แน่นอนการกระทำดังกล่าวก็เป็นบิดอะฮฺ แต่สำหรับการละเว้นของผู้ที่ประสงค์จะเชือดก็ย่อมได้รับผลบุญ (เพราะเป็นอิบาดะฮฺที่มีหลักฐานบัญญัติไว้)
กฎเกณฑ์ดังกล่าวเป็นการเฉพาะแก่ผู้ที่จะเชือดกุรบ่านเท่านั้น สำหรับบุคคลที่เชือดแทนผู้อื่นเขาไม่ต้องละเว้นการตัดเล็บตัดผมแต่อย่างใด เนื่องจากว่าตัวบทหะดีษกล่าวว่า “ผู้ใดประสงค์จะเชือดกุรบ่าน" เท่านั้น และอีกอย่างท่านนบีเองได้เชือดกุรบ่านแทนบุคคลในครอบครัวของท่าน และไม่มีรายงานหะดีษใดๆ ว่าท่านได้ห้ามพวกเขาในการตัดผมตัดเล็บ
เช่นเดียวกันกับผู้ที่เชือดกุรบ่านตามคำสั่งเสียแทนผู้อื่นก็ไม่เป็นที่ต้องห้ามสำหรับเขาที่จะตัดเล็บตัดผม เพราะเขาเป็นเพียงตัวแทนที่ทำแทนผู้อื่นเท่านั้น ซึ่งผลบุญของการเชือดกุรบ่านจะได้แก่ผู้สั่งเสียหรือเจ้าของ ส่วนเขาจะได้แค่ผลบุญของผู้ปฏิบัติตามคำสั่งเสียด้วยดีเท่านั้น
บุคคลทั่วไปเข้าใจว่าหากผู้ที่จะเชือดกุรบ่านต้องการที่จะตัดผมตัดเล็บก็ให้เขามอบหมายกุรบ่านแก่ผู้อื่นไป ก็สามารถทำได้เลย การเข้าใจเช่นนี้ถือเป็นความเข้าใจที่ไม่ถูกต้อง เนื่องจากว่าผู้ที่จะเชือดกุรบ่านถึงแม้ว่าจะมอบหมายให้ใครเชือดแทนก็แล้วแต่ก็ไม่อนุญาตแก่เขาที่จะตัดเล็บตัดผมอยู่ดี
สตรีบางคนอาจมีคำถามกี่ยวกับผู้ที่สะอาดจากเลือดต่างๆ ในระหว่างนี้ โดยที่นางจะเชือดกุรบ่านแล้วจะปฏิบัติเช่นไร ? คำตอบก็คือให้นางแก้เปียหรือขมวดผมของนางให้ปล่อยลงไปแล้วล้างสางผมเบาๆ และไม่ควรจัดผมดึงผม เนื่องจากไม่มีความจำเป็นแต่อย่างใด ผู้ชายที่ต้องการเชือดกุรบ่านก็เช่นเดียวกันไม่ควรทำผมดึงผมในช่วงเวลาดังกล่าว
และหากถามต่อไปว่า การละเว้นดังกล่าวเฉพาะบุคคลทั่วไปหรือรวมทั้งผู้ประกอบพิธีหัจญ์ด้วย ?
คำตอบ คือ หากเขาครองอิหฺรอมเนื่องจากการทำอุมเราะฮฺ เขาก็ต้องตัดผม ถึงแม้นว่าเขาจะเชือดกุรบ่านที่บ้านเขาด้วยก็ตาม เนื่องจากว่าเป็นที่อนุญาตแก่ผู้ทำหัจญ์ที่เขาจะซื้อหรือมอบหมายให้ผู้อื่นซื้ออุฎหิยะฮฺแก่ครอบครัวของเขาที่ไม่ได้มาทำหัจญ์ หรือจะให้ลูกๆ หรือพี่น้องของเขาเชือดกุรบ่านแทนเขาและครอบครัวของเขา กรณีเช่นนี้เขาต้องตัดผม เพราะการตัดผมถือเป็นอิบาดะฮฺรุก่นของการทำอุมเราะฮฺ