ความประเสริฐของการซิกิร (การกล่าวรำลึกถึงอัลลอฮฺ)

ความประเสริฐของการซิกิร (การรำลึกถึงอัลลอฮฺ)

﴿فضائل الأذكار﴾

] ไทย – Thai – تايلاندي [

มุหัมมัด บิน อิบรอฮีม อัตตุวัยญิรีย์

แปลโดย : ซุฟอัม อุษมาน

ผู้ตรวจทาน : ฟัยซอล อับดุลฮาดี

ที่มา : หนังสือมุคตะศ็อร อัลฟิกฮิล อิสลามีย์

2009 - 1430

﴿فضائل الأذكار﴾

« باللغة التايلاندية »

الشيخ محمد بن إبراهيم التويجري

ترجمة: صافي عثمان

مراجعة: فيصل عبدالهادي

المصدر: كتاب مختصر الفقه الإسلامي

2009 - 1430

ด้วยพระนามของอัลลอฮฺ ผู้ทรงเมตตา ปรานียิ่งเสมอ

ความประเสริฐของการซิกิร (การรำลึกถึงอัลลอฮฺ)

แนวทางของท่านนบี ศ็อลลัลลอฮฺ อะลัยฮิ วะสัลลัม ในการซิกิร

ท่านนบี ศ็อลลัลลอฮฺอะลัยฮิวะสัลลัม เป็นผู้ที่สมบูรณ์ที่สุดในการซิกิรหรือการรำลึกถึงอัลลอฮฺผู้ยิ่งใหญ่และสูงส่ง ท่านจะรำลึกถึงอัลลอฮฺในทุกขณะและอิริยาบท ถ้อยคำทั้งหมดของท่านเป็นการซิกิรหรือไม่ก็ออกเชิงซิกิร คำสั่ง คำห้ามและการบัญญัติของท่านเป็นซิกิร การบอกเล่าของท่านถึงพระนามและคุณลักษณะของพระองค์ รวมทั้งกิริยาและบทบัญญัติต่างๆ ของพระองค์ก็เป็นการซิกิรต่อพระองค์ด้วย การสรรเสริญของท่านต่อพระผู้เป็นเจ้า การกล่าวตัสบีหฺ การยกย่อง การสดุดี การวอนขอ การขอดุอาอฺ การเกรงกลัว การหวังต่อพระองค์ ล้วนเป็นการรำลึกต่อพระองค์ทั้งสิ้น ขออัลลอฮฺประทานเศาะละวาตและสันติสุขแด่ท่านนบีด้วยเถิด

ในบรรพนี้ ข้าพเจ้าจะกล่าวถึงบทซิกิรตามหลักชะรีอะฮฺที่มีปรากฏในอัลกุรอานและซุนนะฮฺที่ถูกต้อง ตามที่สามารถจะกล่าวถึงได้

การซิกิรหรือการกล่าวรำลึกถึงอัลลอฮฺ เป็นอิบาดะฮฺที่ง่ายที่สุด ทว่าเป็นอิบาดะฮฺที่ยิ่งใหญ่และประเสริฐที่สุด เพราะการเคลื่อนไหวของลิ้นนั้นเบาที่สุดกว่าการเคลื่อนของอวัยวะอื่นๆ ทั้งสิ้น และอัลลอฮฺก็ทรงเตรียมความประเสริฐและผลตอบแทนต่อการซิกิรไว้มากมาย ซึ่งไม่มีในอะมัลอื่นๆ

ลักษณะการซิกิรและการขอดุอาอ์

ดั้งเดิมนั้น วิธีการซิกิรและการขอดุอาอฺคือการกล่าวอย่างลับๆ (ไม่กล่าวเสียงดัง) ส่วนการกล่าวซิกิรและดุอาอฺด้วยเสียงดังอย่างเปิดเผยนั้นเป็นข้อยกเว้นตามที่มีระบุในหลักศาสนาเท่านั้น

1. อัลลอฮฺได้ตรัสว่า

(ﯢ ﯣ ﯤ ﯥ ﯦ ﯧ ﯨ ﯩ ﯪ ﯫ ﯬ ﯭ ﯮ ﯯ ﯰ ﯱ ﯲ) [الأعراف/205].

ความว่า "และจงรำลึกถึงพระผู้อภิบาลของเจ้า ในใจของเจ้าด้วยความนอบน้อมและยำเกรงและโดยไม่ออกเสียงดัง ทั้งในเวลาเช้าและเย็นและจงอย่าอยู่ในหมู่ผู้ที่หลงลืม" (อัล-อะอฺรอฟ : 205)

2. อัลลอฮฺได้ตรัสอีกว่า

(ﮨ ﮩ ﮪ ﮫ ﮬ ﮭ ﮮ ﮯ ﮰ ﮱ) [الأعراف/55].

ความว่า "พวกเจ้าจงวิงวอนต่อพระเจ้าของพวกเจ้าในสภาพถ่อมตนและปกปิด แท้จริงพระองค์ไม่ทรงชอบบรรดาผู้ที่ละเมิดขอบเขต" (อัล-อะอฺรอฟ : 55)

ประโยชน์ของการรำลึกถึงอัลลอฮฺ

การซิกิรหรือการรำลึกถึงอัลลอฮฺนั้นมีคุณประโยชน์อันยิ่งใหญ่มากมาย ที่สำคัญๆ นั้นคือ

การซิกิรนั้นสร้างความโปรดปรานต่อองค์อัลลอฮฺผู้ทรงเมตตา สามารถขับไล่ชัยฏอน ทำให้สิ่งที่ยากกลายเป็นง่ายดาย ลบความชั่วร้าย ขจัดความทุกข์โศกและความกังวลจากหัวใจ สร้างความเข้มแข็งแก่หัวใจและร่างกาย ให้รัศมีแก่หัวใจและใบหน้า เป็นเหตุแห่งการประทานริซกี ทำให้ความกลัวหมดไป และมันจะยังเป็นต้นไม้ที่ขึ้นในสวรรค์ซึ่งเป็นผลตอบแทนที่อัลลอฮฺประทานให้แก่ผู้กล่าวซิกิร

ซิกรุลลอฮฺ หรือการรำลึกถึงอัลลอฮฺ จะลบล้างความผิดบาป ทำให้รอดพ้นจากการลงโทษของพระองค์ ขจัดความรู้สึกห่างเหินระหว่างบ่าวกับอัลลอฮฺ เป็นเหตุให้อัลลอฮฺนึกถึงบ่าว เป็นเหตุแห่งความรักความเอ็นดูของพระองค์ต่อเขา เป็นการกลับตัวและใกล้ชิดต่อพระองค์ การรำลึกถึงอัลลอฮฺจะมอบความเข้มแข็งแก่ผู้กล่าวรำลึก ทำให้เขาเหมือนได้เสื้อคลุมแห่งความน่าเกรงขามและความเจิดจรัส และมันเป็นเหตุแห่งการลงมาของความสงบแก่ผู้กล่าวรำลึก ความเมตตาที่ล้นเปี่ยม และเหล่ามลาอิกะฮฺที่คอยห้อมล้อม และอัลลอฮฺจะทรงกล่าวถึงพวกเขาให้ผู้ที่อยู่ ณ พระองค์ได้ฟัง พระองค์จะทรงอวดพวกเขาแก่บรรดามลาอิกะฮฺ ด้วยเหตุนี้อัลลอฮฺจึงสั่งใช้ให้เราหมั่นรำลึกถึงพระองค์อย่างสม่ำเสมอ

อัลลอฮฺได้ตรัสว่า

(ﯺ ﯻ ﯼ ﯽ ﯾ ﯿ ﰀ ﰁ ﰂ ﰃ ﰄﰅ) [الأحزاب/41-42].

ความว่า "โอ้บรรดาผู้ศรัทธาเอ๋ย! จงรำลึกถึงอัลลอฮฺโดยการรำลึกอย่างมากมาย และจงแซ่ซ้องสดุดีพระองค์ทั้งยามเช้าและยามเย็น" (อัล-อะหฺซาบ : 41-42)

อัล-บากิยาต อัศ-ศอลิหาต (บทซิกิรที่ดีซึ่งจะมีคุณค่ายั่งยืนถึงอาคิเราะฮฺ)

1. سبحان الله "สุบหานัลลอฮฺ" : ความหมายคือ การแสดงความบริสุทธิ์และปฏิเสธความบกพร่องและความไม่สมบูรณ์ออกจากองค์อัลลอฮฺ รวมถึงการปฏิเสธภาคีในด้านรุบูบิยฺยะฮฺ (การเป็นพระเจ้าผู้ทรงสร้าง ผู้ทรงอำนาจ ฯลฯ) ด้านอุลูฮิยฺยะฮฺ (พระผู้เป็นเจ้าผู้คู่ควรแก่การเคารพภักดีเพียงพระองค์เดียว) และด้านอัล-อัสมาอฺ วะ อัศ-ศิฟาต (พระนามและคุณลักษณะของอัลลอฮฺ)

2. الحمد لله "อัลหัมดุลิลลาฮฺ" : ความหมายคือ การยืนยันถึงการสรรเสริญสดุดีทุกประการแด่อัลลอฮฺ พระองค์คือผู้ถูกสดุดีในซาต (ตัวตน) ของพระองค์ อัสมาอฺ (พระนาม) และ ศิฟาต (คุณลักษณะ) ของพระองค์ และพระองค์เป็นผู้ถูกสดุดีในกิริยาต่างๆ และการประทานของพระองค์ รวมทั้งในศาสนาและบทบัญญัติของพระองค์

3. لا إله إلا الله "ลาอิลาฮะ อิลลัลลอฮฺ" : ความหมายคือ ไม่มีพระเจ้าผู้ถูกเคารพภักดีอันเที่ยงแท้นอกจากอัลลอฮฺ นั่นคือการปฏิเสธการอิบาดะฮฺต่อสรรพสิ่งที่ถูกสร้างทั้งมวล และยืนยันการอิบาดะฮฺต่ออัลลอฮฺเพียงผู้เดียวโดยปราศจากภาคีใดๆ ทั้งสิ้น

4. الله أكبر "อัลลอฮุ อักบัร" : ความหมายคือ การยืนยันคุณลักษณะแห่งความเกรียงไกร ความยิ่งใหญ่ และความทรนง แด่อัลลอฮฺเพียงพระองค์เดียวโดยปราศจากภาคีใดๆ ทั้งสิ้น

5. لا حول ولا قوة إلا بالله "ลาเหาละ วะลา กุ๊วฺวะตา อิลลา บิลลาฮฺ" : ความหมายคือ อัลลอฮฺเท่านั้นคือเจ้าของผู้ทรงสามารถและทรงพลังอำนาจ ไม่มีผู้ใดเปลี่ยนแปลงสถานการณ์ใดๆ ได้นอกจากอัลลอฮฺ และเราไม่สามารถกระทำการใดๆ ได้นอกจากด้วยการช่วยเหลือแห่งพระองค์

ความประเสริฐของการรำลึกถึงอัลลอฮฺ

1. อัลลอฮฺได้ตรัสว่า

(ﯩ ﯪ ﯫ ﯬ ﯭ ﯮ ﯯ) [البقرة/152].

ความว่า "ดังนั้นพวกเราจงรำลึกถึงข้าเถิด ข้าก็จะรำลึกถึงพวกเจ้า และจงขอบคุณข้าเถิด และจงอย่าเนรคุณต่อข้าเลย" (อัล-บะเกาะเราะฮฺ : 152)

2. อัลลอฮฺได้ตรัสว่า

(ﰈ ﰉ ﰊ ﰋ ﰌ ﰍ ﰎ ﰏ ﰐ ﰑ ﰒ ﰓ ﰔ) [الرعد/28].

ความว่า "บรรดาผู้ศรัทธา และจิตใจของพวกเขาสงบด้วยการรำลึกถึงอัลลอฮฺ พึงทราบเถิด! ด้วยการรำลึกถึงอัลลอฮฺนั้นทำให้จิตใจสงบ" (อัร-เราะอฺดฺ : 28)

3. อัลลอฮฺได้ตรัสว่า

(ﯗ ﯘ ﯙ ﯚ ﯛ ﯜ ﯝ ﯞ ﯟ ﯠ ﯡ) [الأحزاب/35].

ความว่า "...บรรดาผู้รำลึกถึงอัลลอฮฺอย่างมากมาย ทั้งที่เป็นชายและหญิงนั้น อัลลอฮฺได้เตรียมให้พวกเขาเหล่านั้น(คนที่คุณลักษณะตามโองการนี้ตั้งแต่ต้น) ซึ่งการอภัยโทษและผลบุญอันยิ่งใหญ่" (อัล-อะห์ซาบ : 35)

4. จากอบู ฮุร็อยเราะฮฺ เราะฎิยัลลอฮฺอันฮุ จากท่านนบี ศ็อลลัลลอฮฺอะลัยฮิวะสัลลัม ท่านได้กล่าวว่า

«يَـقُولُ الله تَعَالَى: أَنَا عِنْدَ ظَنِّ عَبْدِي بِي، وَأَنَا مَعَهُ إذَا ذَكَرَنِي، فَإنْ ذَكَرَنِي فِي نَفْسِهِ ذَكَرْتُـهُ فِي نَفْسِي، وَإنْ ذَكَرَنِي فِي مَلإٍ ذَكَرْتُـهُ فِي مَلإٍ خَيْرٍ مِنْـهُـمْ، وَإنْ تَقَرَّبَ شِبراً إلَيَّ تَقَرَّبْتُ إلَيهِ ذِرَاعاً، وَإنْ تَقَرَّبَ إلَيَّ ذِرَاعاً تَقَرَّبْتُ إلَيهِ بَاعاً، وَإنْ أَتَانِي يَـمْشِي أَتَيْتُـهُ هَرْوَلَةً».

ความว่า "อัลลอฮฺได้ตรัสว่า 'แท้จริง ข้าจะอยู่ ณ ที่บ่าวของข้าที่เขาได้คาดคิดต่อข้า และข้าจะระลึกถึงเขาเมื่อเขาระลึกถึงข้า เมื่อเขาระลึกถึงข้าในตัว(ในใจ)เขา ข้าก็จะระลึกถึงเขาในตัวข้า เมื่อเขากล่าวระลึกถึงข้าในหมู่ชนใดๆ ข้าจะกล่าวถึงเขาต่อหมู่ชนที่ดีกว่าพวกเขา หากเขาใกล้ชิดข้าเพียงคืบหนึ่ง ข้าจะใกล้ชิดเขาหนึ่งศอก หากเขาใกล้ชิดข้าหนึ่งศอก ข้าจะใกล้ชิดเขาหนึ่งวา หากเขามาหาข้าด้วยการเดิน ข้าจะก็ไปหาเขาด้วยการวิ่ง'" (บันทึกโดยอัล-บุคอรีย์ หมายเลข 7405, มุสลิม หมายเลข 2675)

5. จากอบู มูซา เราะฎิยัลลอฮฺอันฮุ จากท่านนบี ศ็อลลัลลอฮฺอะลัยฮิวะสัลลัม ท่านได้กล่าวว่า

«مَثَلُ الَّذِي يَذْكُرُ رَبَّهُ وَالَّذِي لا يَذْكُرُ رَبَّهُ مَثَلُ الحَيِّ وَالمَيِّتِ»

ความว่า "เปรียบผู้ที่กล่าวรำลึกถึงอัลลอฮฺและผู้ที่ไม่กล่าวรำลึกถึงอัลลอฮฺ เสมือนคนเป็นและคนตาย" (บันทึกโดยอัล-บุคอรีย์ หมายเลข 6407)

ความประเสริฐของสถานที่ที่มีการรำลึกถึงอัลลอฮฺ

รายงานจาก อบูมุสลิม อัล-อะฆ็อรฺ กล่าวว่า ฉันขอเป็นสักขีพยานให้กับอบูฮุร็อยเราะฮฺ และ อบูสะอีด อัล-คุดรีย์ ว่าทั้งสองได้สาบานว่าได้ยินท่านนบี ศ็อลลัลลอฮฺ อะลัยฮิ วะสัลลัม กล่าวว่า

«لا يَـقْعُدُ قَومٌ يَذْكُرُونَ الله عَزَّ وَجَلَّ إِلَّا حَفَّتْـهُـمُ الملائِكَةُ، وَغَشِيَتْـهُـمُ الرَّحْـمَةُ، وَنَزَلَتْ عليهمُ السَّكِينةُ، وَذَكَرَهُـمُ الله فِيْـمَنْ عِنْدَهُ».

ความว่า "ไม่มีกลุ่มชนที่นั่งรำลึกถึงอัลลอฮฺ อัซซะวะญัลฺ (ผู้ทรงเดชานุภาพและยิ่งใหญ่) เว้นแต่มลาอิกะฮฺจะห้อมล้อมพวกเขา ความเมตตาจะปกคลุมพวกเขา และ อัส-สะกีนะฮฺ (ความสงบ) จะลงมายังพวกเขา และอัลลอฮฺจะทรงกล่าวถึงพวกเขาแก่บรรดาผู้ที่อยู่ ณ พระองค์" (บันทึกโดยมุสลิม หมายเลข 2700)

จำเป็นต้องกล่าวรำลึกถึงอัลลอฮฺและเศาะละวาตต่อนบี ศ็อลลัลลอฮฺ อะลัยฮิ วะสัลลัม ในทุกๆ ที่ชุมนุม

1. อัลลอฮฺได้ตรัสว่า

(ﭼ ﭽ ﭾ ﭿ ﮀ ﮁ ﮂ) [المزمل/8].

ความว่า "และจงกล่าวรำลึกถึงพระนามของพระผู้เป็นเจ้าของเจ้า และจงตั้งจิตมั่น(เคารพภักดีอย่างแน่วแน่)ต่อพระองค์อย่างมั่นคง" (อัล-มุซซัมมิล : 8)

2. จากอบู ฮุร็อยเราะฮฺ เราะฎิยัลลอฮฺอันฮุ เล่าจากท่านนบี ศ็อลลัลลอฮฺอะลัยฮิวะสัลลัม ซึ่งได้กล่าวว่า

«مَا جَلَسَ قَومٌ مَـجْلِساً لَـمْ يَذْكُرُوا الله فِيهِ، وَلَـمْ يُصَلُّوا عَلَى نَبِيِّهِـمْ، إلا كَانَ عَلَيهِـمْ تِرَةً، فَإنْ شَاءَ عَذَّبَـهُـمْ، وَإنْ شَاءَ غَفَرَ لَـهُـمْ».

ความว่า "ไม่มีกลุ่มชนใดที่นั่ง ณ ที่ชุมนุมใด ซึ่งพวกเขาไม่มีการกล่าวรำลึกถึงอัลลอฮฺ และไม่มีการเศาะละวาตต่อนบีของพวกเขา เว้นแต่จะเป็นความบกพร่อง(ความเสียใจ ความเสียดาย)แก่พวกเขา(เพราะการที่พวกเขาแยกย้ายไปโดยไม่มีการกล่าวรำลึกถึงอัลลอฮฺ) และหาก(อัลลอฮฺ)ประสงค์พระองค์ก็จะทรงลงโทษพวกเขา และหากทรงประสงค์ก็จะทรงอภัยให้พวกเขา" (หะดีษ เศาะฮีหฺ บันทึกโดยอะห์มัด หมายเลข 9580 ดู อัส-สิลสิละฮฺ อัศ-เศาะฮีหะฮฺ หมายเลข 74, และอัต-ติรมิซีย์ หมายเลข 3380 และนี่เป็นสำนวนรายงานของท่าน)

3. จากอบู ฮุร็อยเราะฮฺ เราะฎิยัลลอฮฺ อันฮุ เล่าจากท่านนบี ศ็อลลัลลอฮฺ อะลัยฮิ วะสัลลัม ท่านได้กล่าวว่า

«مَا مِنْ قَومٍ يَـقُومُونَ مِنْ مَـجْلِسٍ لا يَذْكُرُونَ الله فِيهِ إلَّا قَامُوا عَنْ مِثْلِ جِيفَةِ حِـمَارٍ، وَكَانَ لَـهُـمْ حَسْرَةً».

ความว่า "ไม่มีกลุ่มชนใดที่ลุกขึ้นมาจากการนั่งชุมนุมหนึ่งๆ ซึ่งพวกเขาไม่กล่าวรำลึกถึงอัลลอฮฺ ณ ที่นั้น เว้นแต่ได้ลุกขึ้นประหนึ่งการลุกขึ้นจาก(การล้อมวง)มูลของลา และมันจะกลายเป็นความโศกเศร้าเสียดายแก่พวกเขา" (หะดีษ เศาะฮีหฺ บันทึกโดย อบู ดาวูด หมายเลข 4855 นี่เป็นสำนวนรายงานของท่าน และอัต-ติรมิซีย์ หมายเลข 3380)

ความประเสริฐของการกล่าวรำลึกถึงอัลลอฮฺอย่างสม่ำเสมอ

1. อัลลอฮฺได้ตรัสว่า

(ﮉ ﮊ ﮋ ﮌ ﮍ ﮎ ﮏ ﮐ ﮑ ﮒ ﮓ ﮔ ﮕ ﮖ ﮗ ﮘ ﮙ ﮚ ﮛ ﮜ ﮝ ﮞ ﮟ ﮠ ﮡ ﮢ ﮣ ﮤ ﮥ ﮦ ﮧ ﮨ ﮩ ﮪ) [آل عمران/190-191].

ความว่า "แท้จริงในการสร้างบรรดาชั้นฟ้าและแผ่นดิน และการที่กลางวันและกลางคืนตามหลังกันนั้น แน่นอนมีหลายสัญญาณสำหรับผู้มีปัญญา คือบรรดาผู้ที่รำลึกถึงอัลลอฮฺทั้งในสภาพยืน และนั่ง และในสภาพที่นอนตะแคง และพวกเขาพินิจพิจารณากันในการสร้างบรรดาชั้นฟ้า และแผ่นดิน (โดยกล่าวว่า) โอ้พระเจ้าของพวกข้าพระองค์ พระองค์มิได้ทรงสร้างสิ่งนี้มาโดยไร้สาระ มหาบริสุทธิ์พระองค์ท่าน โปรดทรงคุ้มครองพวกข้าพระองค์ให้พ้นจากการลงโทษแห่งไฟนรกด้วยเถิด" (อาล อิมรอน : 190-191)

2. อัลลอฮฺได้ตรัสว่า

(ﭨ ﭩ ﭪ ﭫ ﭬ ﭭ ﭮ ﭯ ﭰ ﭱ ﭲ ﭳ ﭴ ﭵ ﭶ ﭷ) [الجمعة/10].

ความว่า "ต่อเมื่อการละหมาดได้สิ้นสุดลงแล้วก็จงแยกย้ายกันไปตามแผ่นดิน และจงแสวงหาความโปรดปรานของอัลลอฮฺ และจงรำลึกถึงอัลลอฮฺให้มาก ๆ เพื่อว่าพวกเจ้าจะได้รับความสำเร็จ" (อัล-ญุมุอะฮฺ : 10)

3. จากอับดุลลอฮฺ บิน บุสรฺ เราะฎิยัลลอฮฺอันฮุ เล่าว่า

أن رجلاً قال: يا رسول الله إنَّ شرائع الإسلام قد كثرت عَلَيَّ فأخبرني بشيء أَتَشَبَّثُ به قال: «لا يَزَالُ لِسَانُكَ رَطْباً مِنْ ذِكْرِ الله».

ความว่า ได้มีชายคนหนึ่งกล่าวว่า โอ้ ท่านศาสนทูตแห่งอัลลอฮฺ แท้จริงแล้วบทบัญญัติของอิสลามนั้นดูมากมายแก่ฉันเหลือเกิน ดังนั้นขอท่านชี้แนะสิ่งหนึ่งที่ฉันจะได้ใช้ยึดมั่นกับมันด้วยเถิด ท่านนบี ศ็อลลัลลอฮฺ อะลัยฮิ วะสัลลัม ตอบว่า "จงให้ลิ้นของท่านเปียกชุ่มด้วยการกล่าวรำลึกถึงอัลลอฮฺอยู่เสมอ" (หะดีษ เศาะฮีหฺ บันทึกโดยอัต-ติรมิซีย์ หมายเลข 3375 นี่เป็นสำนวนรายงานของท่าน และอิบนุ มาญะฮฺ หมายเลข 3793)

4. จากอบู อัด-ดัรดาอ์ เราะฎิยัลลอฮฺ อันฮุ จากท่านนบี ศ็อลลัลลอฮฺ อะลัยฮิ วะสัลลัม ท่านได้กล่าวว่า

«أَلَا أُنَبِّئُكُمْ بِـخَيرِ أَعْمَالِكُمْ، وَأزْكَاهَا عِنْدَ مَلِيكِكُمْ، وَأَرْفَعِهَا فِي دَرَجَاتِكُمْ، وَخَيرٌ لَكُمْ مِنْ إنْفَاقِ الذَّهَبِ وَالوَرِقِ، وَخَيرٌ لَكُمْ مِنْ أَنْ تَلْقَوْا عَدُوَّكُمْ فَتَضْرِبُوا أَعْنَاقَهُـمْ وَيَضْرِبُوا أَعْنَاقَكُمْ» قَالُوا: بَلَى قَالَ: «ذِكْرُ الله تعالى».

ความว่า "เอาไหม ฉันจะแจ้งแก่พวกท่านถึงอะมัลที่ดีที่สุดของพวกท่าน เป็นอะมัลที่บริสุทธิ์ที่สุด ณ พระผู้อภิบาลของพวกท่าน เป็นอะมัลที่สูงส่งยิ่งสำหรับการยกระดับขั้นของพวกท่าน ดีกว่าการจ่ายทานทองคำและเงิน และดีกว่าการที่พวกท่านต้องเจอเหล่าศัตรูแล้วพวกท่านต้องฟันคอพวกเขาและพวกเขาก็ฟันคอพวกท่าน" พวกเขา(เหล่าเศาะหาบะฮฺ)กล่าวตอบว่า "แน่นอน (เราทุกคนอยากทราบ)" ท่านนบี ศ็อลลัลลอฮฺอะลัยฮิวะสัลลัม กล่าวว่า "นั่นคือการกล่าวรำลึกถึงอัลลอฮฺ" (หะดีษเศาะหี้หฺ บันทึกโดย อัต-ติรมิซีย์ หมายเลข 3377 และนี่เป็นสำนวนรายงานของท่าน และอิบนุ มาญะฮฺ หมายเลข 3790)

5. จากอาอิชะฮฺ เราะฎิยัลลอฮฺอันฮา เล่าว่า

كان النَّبِيُّ صلى الله عليه وسلم يَذْكُرُ الله عَلَى كُلِّ أَحْيَانِـهِ.

ความว่า ท่านนบี ศ็อลลัลลอฮฺอะลัยฮิวะสัลลัม นั้นจะกล่าวรำลึกถึงอัลลอฮฺในทุกๆ สภาพ(อิริยาบท)ของท่าน (บันทึกโดยมุสลิม หมายเลข 373)